Monday, November 30, 2009

Τα Δικαιώματα των Δημιουργών Μουσικής και Έργων της Διάνοιας 2

Βρέθηκα σήμερα στην κοινή συνέντευξη τύπου των 14 Οργανισμών Συλλογικής Διαχείρισης Πνευματικών & Συγγενικών Δικαιωμάτων των Δημιουργών και άλλων ειδικοτήτων των Έργων του Πνεύματος που έγινε στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων με θέμα "Πνευματική Δημιουργία στο Διαδίκτυο: Πρόκληση ή Απειλή;". Σημειώνω ότι οι οργανισμοί αυτοί, μέσω συμβάσεων με ξένους αντίστοιχους φορείς, εκπροσωπούν, εκτός από έλληνες, και ξένους δημιουργούς.

Όλοι οι οργανισμοί, αλλά και πρόσωπα που παρενέβησαν, ανέπτυξαν τη δυσχερή θέση στην οποία έχουν οδηγήσει τα μέλη τους η πειρατεία και η κλοπή της Πνευματικής τους Ιδιοκτησίας ξεκινώντας από τις παραδοσιακές της μορφές (πειρατικά CD & DVD), αλλά κυρίως με έμφαση στο Internet. Η έκθεσή μου στις απόψεις που ακούστηκαν, ερχόμενη αμέσως μετά την ανάγνωση της τοποθέτησης του Gerd Leonhard μου προκάλεσαν μερικές επιπλέον σκέψεις και προβληματισμούς, σε σχέση με αυτές προηγούμενου άρθρου μου:
  • Αναφέρθηκαν στοιχεία από την ΑΕΠΙ που παρουσιάζουν το μέγεθος της πειρατείας στο Διαδίκτυο. Αυτά τα στοιχεία παραλείπουν μια απλή αλήθεια: κάθε "κατεβασμένο" μουσικό έργο, κινηματογραφική ταινία, λογισμικό, παιχνίδι ή βιβλίο δεν είναι αυτοδικαίως διαφυγόν κέρδος για τους δημιουργούς του, καθώς υπάρχουν πάρα πολλοί "συλλέκτες" που τα κατεβάζουν χωρίς να τα κάνουν τίποτα. Δεν τα βλέπουν, δεν τα ακούν, δεν τα διαβάζουν ούτε τα μεταχειρίζονται. Περαιτέρω, ακόμα και αυτοί που κάνουν χρήση του κατεβασμένου υλικού, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα έκαναν χρήση αν έπρεπε να πληρώσουν, οπότε πάλι δεν συνιστούν απόδειξη διαφυγόντος κέρδους
  • Ακούστηκε και μια άποψη κατά του "κακού" Google, που αποπειράθηκε να ψηφιοποιήσει χιλιάδες βιβλία παίρνοντας άδεια από λάθος πηγές. Το Google πράγματι έπρεπε να ζητήσει (και να πληρώσει) άδεια από τους πραγματικούς κατόχους των πνευματικών δικαιωμάτων. Η κίνησή του αυτή, όμως, τους κινητοποίησε ή, μάλλον, τους ανάγκασε να του επιτρέψουν να κάνει αυτό που έπρεπε να έχουν κάνει προ πολλού μόνοι τους: να διαθέσουν τους τίτλους από νόμιμα κανάλια πρώτα και να συζητήσουν για την ενδεχόμενη πειρατεία αργότερα
  • Μου έκανε πολύ κακή εντύπωση που άκουσα κατ' επανάληψη τους εκπροσώπους των, κατά τα άλλα φορέων του Πολιτισμού στην Ελλάδα, να επικαλούνται τη μεταξύ τους συμφωνία και κοινή δράση σε ένα και μόνο σημείο: την κίνηση υπέρ της νομοθετικής ρύθμισης και άλλων μέτρων υπέρ του να εισπράττουν τα πνευματικά τους δικαιώματα. Μόνο η οικονομική παράμετρος της "παραγωγής Πολιτισμού" τους ενώνει;
  • Διαμαρτύρονται σύσσωμοι για την πειρατεία και κλοπή που συμβαίνει μέσω του Διαδικτύου, την ώρα που δεν υπάρχει νόμιμη οδός προμήθειας όλων των Έργων που είναι προσβάσιμα παρανόμως. Πώς περιμένουν να πληρώνονται για το έργο τους, ενώ δεν το διαθέτουν από νόμιμα καταστήματα και κανάλια πώλησης;
  • Μιλώντας για ψηφιοποίηση της μουσικής, εν προκειμένω, η πώληση αρχείων ποιότητας MP3 (αν βρεθούν νόμιμα) σε τιμές CD (κατ' αναλογία) είναι μάλλον υπερβολική, συνυπολογίζοντας το κόστος του δίσκου με έγχρωμη εκτύπωση, jewel case, μεταφορικό κόστος κτλ.
  • Αν αληθεύει ότι το νομικό πλαίσιο δεν επιτρέπει τον εντοπισμό των υπευθύνων των sites που διαθέτουν ή και πωλούν πειρατική μουσική, είναι πράγματι πρόβλημα. Ακόμα και αν αντιμετωπιστεί, βέβαια, δε λύνει το ευρύτερο πρόβλημα των peer to peer μεθόδων διακίνησης αρχείων απευθείας μεταξύ των χρηστών
  • Ο Gerd Leonhard υποστηρίζει ένα μοντέλο που προβλέπει την αποπροσωποποιημένη καταμέτρηση της διατιθέμενης μουσικής από το Internet και της αναλογικής διανομής τής, σταθερής και πάγιας, κατά τα άλλα, εισφοράς των χρηστών στους πραγματικούς δικαιούχους, σε αυτούς, δηλαδή που "πούλησαν". Διαφωνώ, κατ' αρχήν με την πάγια εισφορά, αλλά ο βασικός λόγος είναι η αδυναμία δίκαιης διανομής. Αν αυτό λυθεί, ίσως πρόκειται για βιώσιμη λύση
  • Σε αντιδιαστολή, οι μόνες προτάσεις που άκουσα στη συνέντευξη τύπου ήταν "να νομοθετήσει η κυβέρνηση" και "να λυθεί το πρόβλημα"
Ελπίζω, μόνο, ότι η "πρόταση" στο τέλος της εκδήλωσης της κυρίας, εκπροσώπου φορέα, να καταστρέφουν τα πειρατικά αρχεία τους υπολογιστές των χρηστών να μην είναι αντιπροσωπευτική της σοβαρότητας της προσέγγισης των Οργανισμών Συλλογικής Διαχείρισης στο θέμα. Ειδικά δεδομένης της κοινής τους πολιτικής εναντίον των προωθούντων την πειρατεία και όχι των χρηστών...

Thursday, November 26, 2009

Τα Δικαιώματα των Δημιουργών Μουσικής και Έργων της Διάνοιας 1

Διάβασα τις απόψεις των (αλφαβητικά) κων Ανδρέου, Καλαντζόπουλου, Μαυρουδή, Αντώνη Πλέσσα και Τουρνά στο πολύ όμορφο δημιούργημα της netWire "Music Unites". Τις βρήκα αρκετά ενδιαφέρουσες και επί της ουσίας. Παραθέτω, με την ευκαιρία, λίγες σκόρπιες σκέψεις που έκανα καθώς τις διάβαζα:
  • Οι χρήστες των Έργων της Διάνοιας δεν έχουν, κατά κανόνα, αντίρρηση να αμείψουν εύλογα τους δημιουργούς. Βέβαια, οι δημιουργοί ή, ακόμα χειρότερα, οι δισκογραφικές εταιρίες ενδεχομένως καταχράστηκαν στο παρελθόν την ισχύ της θέσης τους σε βάρος των χρηστών. Όπως ήταν επόμενο, ο αγώνας επικράτησης του ισχυροτέρου δε θα τελείωνε μόνο και μόνο επειδή ο ισχυρός άλλαξε και τώρα είναι ο χρήστης...
  • Τέλος τύπου ΕΡΤ (πχ. μέσω των ISP) είναι άδικο αφού πληρώνει για υπηρεσία κάποιος που δεν είναι κατ' ανάγκη χρήστης της και έχει κριθεί κατ' επανάληψη παράνομο. Εκτός, ίσως, αν είναι κατ' επιλογή του χρήστη (opt-in)
  • Η "εύλογη αμοιβή" έχει κάποιο νόημα στην αποθήκευση (και την εκτύπωση, πχ. για βιβλία). Αν έχει πληρωθεί κατά την αγορά του αποθηκευτικού μέσου, γιατί να ξαναπληρωθεί για το κατέβασμα; Αν, πάλι, αναπαράγεται online (streaming), μήπως να πληρώνει αυτός που κάνει τη μετάδοση, πιθανώς με το κομμάτι, και όχι ο ακροατής;
  • Η "εύλογη αμοιβή" έχει διάφορες αδυναμίες, πχ.:
    1. Πληρώνουν εξίσου οι χρήστες και οι παραγωγοί πρωτότυπου υλικού
    2. Μέχρι τώρα κυριαρχεί αδιαφάνεια (ήδη καταδικασμένη και στα δικαστήρια) στη διανομή των εσόδων που παράγει
    3. Καταργεί κάθε έννοια ποιότητας στο περιεχόμενο και επιλογής για τον χρήστη
  • Όσο έλεγχαν τα μέσα (ραδιόφωνο & τηλεόραση) και η αναπαραγωγή είχε σημαντική τεχνική δυσκολία και πτώση στην ποιότητα (όσο τους έπαιρνε, δηλαδή), οι δισκογραφικές εταιρίες επέβαλλαν αυστηρότατους όρους χρήσης & συνήθως υποχρεωτική πακετοποίηση και οι δημιουργοί σιωπούσαν. Στη συνέχεια, έγιναν προσπάθειες περιχαράκωσης μέσω μεθόδων Digital Rights Management (DRM), οι οποίες ουσιαστικά στρεφόντουσαν εναντίον των νόμιμων χρηστών, που πλήρωναν χρυσά λεφτά για να αποκτήσουν τη μουσική με απίστευτους περιορισμούς στη χρήση της. Τώρα που οι όροι αντιστράφηκαν, το κύκλωμα δημιουργίας και διανομής της μουσικής έχει στο μεταξύ χάσει την εμπιστοσύνη των χρηστών. Οι δημιουργοί, δικαίως, ζητούν λύσεις. Όμως, προτού προτείνουν μια λύση τύπου "εύλογης αμοιβής", έχουν την ευθύνη να παρουσιάσουν λύσεις για τα προβλήματα που παρουσιάζει, ώστε να επανακτήσουν την εμπιστοσύνη των χρηστών τους
  • Μιλώντας για απώλεια εμπιστοσύνης, δεν έχουμε δει την παραμικρή κίνηση εναντίον της παράνομης διακίνησης CD & DVD που συμβαίνει σε βαθμό σχεδόν ενοχλητικό στους δημόσιους χώρους, ακόμα και ενώπιον επώνυμων καλλιτεχνών! Τόσο, που αναρωτιόμαστε μήπως οι ίδιες οι δισκογραφικές εταιρίες βρίσκονται πίσω από τους μελαμψούς μετανάστες που κάνουν τη "λιανική" πώληση. Γιατί να μην είναι; Πουλάνε καλά, αφορολόγητα και χωρίς υποχρέωση απόδοσης δικαιωμάτων στους δημιουργούς και τα δισκοπωλεία
  • Πόσο κοστίζουν και πόσο αξίζουν οι στίχοι, η μουσική, η ερμηνεία, η παραγωγή κτλ. για ένα μουσικό κομμάτι; Πόσο πλούσιοι δικαιούνται να γίνουν οι δημιουργοί (και οι ερμηνευτές και οι λοιποί εμπλεκόμενοι); Δικαιούνται όλοι οι δημιουργοί (εντός και εκτός εισαγωγικών) να αμειφθούν, χωρίς ποιοτικά και ποσοτικά κριτήρια της αξίας του έργου τους; Στην ελεύθερη αγορά αυτά καθορίζονται από την προσφορά, τη ζήτηση, τους κανόνες του ανταγωνισμού και την επιλογή του καταναλωτή να αγοράσει ή όχι. Πώς διασφαλίζονται αυτές οι σημαντικές δικλείδες με μέτρα τύπου "εύλογης αμοιβής";
Πέρα από προβληματισμούς και διαφωνίες, συγχαίρω την ΑΕΠΙ για την πρωτοβουλία της να ανοίξει, επιτέλους, αυτό το διάλογο. Ελπίζω η συζήτηση να τύχει ευρείας συμμετοχής με διάθεση για δίκαιες λύσεις, αμοιβαία αποδεκτές από τους δημιουργούς και από τους χρήστες της μουσικής. Μακάρι τα συμπεράσματα και οι προτάσεις να αποτελέσουν μπούσουλα και για τις άλλες μορφές Έργων της Διάνοιας.

Wednesday, November 25, 2009

@chrisochoidis Πότε θα σταματήσουν τα περιπολικά, οι κλούβες και τα δίκυκλα της ΕΛΑΣ να σταθμεύουν συστηματικά παράνομα;

Αξιότιμε κε Χρυσοχοΐδη,

Η μέχρι στιγμής παρουσία σας στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη είναι ενθαρρυντική. Παρακαλώ δείτε και αυτό το θέμα, στο πλαίσιο εφαρμογής της νομιμότητας προς πάσα κατεύθυνση.

Ευχαριστώ.

ΥΓ. Με αυτή την ερώτηση ανοίγω μια νέα κατηγορία αναρτήσεων με ερωτήματα που με απασχολούν. Κάθε συνεισφορά με προβληματισμό, απαντήσεις ή και τον αρμόδιο να τα απαντήσει/επιλύσει είναι ευπρόσδεκτη.

Monday, July 27, 2009

Διαχείριση Πόρων με Κοινωνικούς Όρους

Το Σαββατοκύριακο γίναμε πάλι μάρτυρες της πολιτικής διαχείρισης Πόρων της ΔΕΗ: όταν υπερφορτώνεται το δίκτυο από την (κατά)χρηση των κλιματιστικών, κόβεται "ελεγχόμενα" το ρεύμα κατά περιοχή για να αποφευχθεί η κατάρρευση. Ομοίως, όταν υπάρχει κρίση με το νερό λόγω ανεπάρκειας, ακριβαίνει το νερό για όλους. Επειδή τα αυτοκίνητα ρυπαίνουν, δίνονται κίνητρα για να αγοράσουν καινούργια αυτοί που ήδη έχουν και προκάλεσαν το πρόβλημα. Όταν μας "απειλεί" ο ιός της νέας γρίππης παραγγέλνονται εμβόλια για όλους, παρόλο που τα ποσοστά θνησιμότητας είναι παρόμοια με αυτά του ιού της εποχιακής γρίππης. Πότε πότε, κάνουμε και καμιά καμπάνια περί ατομικής κοινωνικής ευθύνης και... του χρόνου πάλι.

Δεν έχω ακούσει να γίνεται από την Πολιτεία, αλλά και από τους Φορείς και τους Πολίτες σοβαρή συζήτηση για διαχείριση Πόρων. Γίνεται, βέβαια, μεμονωμένη γκρίνια για το εμφιαλωμένο νερό που στη συσκευασία των 500ml κοστίζει όσο το γάλα και η βενζίνη, αλλά περίπου εκεί εξαντλούμαστε...

Είναι θεμελιώδες να κατανοήσουμε ότι αγαθά όπως πόσιμο νερό, ενέργεια και καθαρό περιβάλλον είναι πεπερασμένα. Όταν φτάσουμε το σημείο ανεπάρκειας, είναι αργά για να την πληρώσουν οι σπάταλοι που την προκάλεσαν. Γι' αυτό, όταν ένα αγαθό είναι μεν θεμελιώδες, αλλά όχι ανεξάντλητο, είναι ευθύνη του παρόχου του να φροντίζει να κρατάει την κατανάλωσή του εντός των ορίων που μπορεί να το παρέχει, ώστε να είναι προσιτή η χρήση και επώδυνη η σπατάλη.

Αυτό μπορεί να γίνει με την επέκταση της αρχής "όποιος καταναλώνει, πληρώνει", χρεώνοντας με διαφάνεια λογικά για τη χρήση και υπερβολικά για την κατάχρηση. Δεν είναι εύκολο, καθώς οι παθογένειες της κοινωνίας μας και της ίδιας της Πολιτείας δεν ξεπερνιούνται "εύκολα και γρήγορα", όπως συμβαίνουν τα πάντα στις διαφημίσεις. Είναι, πάντως, εφικτό, αν υπάρξει η απαιτούμενη πολιτική βούληση και η συμμετοχή, αν όχι η παρότρυνση, των πολιτών στην εφαρμογή βιώσιμων και όχι βολικών πολιτικών.

Επειδή η απαγόρευση της σπατάλης έχει ήδη αποτύχει στην εφαρμογή (όπως και πολλά άλλα νομοθετήματα), η λύση βρίσκεται στη ρεαλιστική χρέωση (περίπου όπως στο "if you can't catch them, charge them"). Όποιος ξοδεύει παράλογη (άρα και αντικοινωνική) ποσότητα του όποιου αγαθού να χρεωθεί την υπέρβαση από τη λογική χρήση δυσανάλογα υψηλά. Πρώτον, για αυτόματο αντικίνητρο στη σπατάλη και, δεύτερον, ώστε με τα χρήματα να βελτιώνονται οι αντίστοιχες υποδομές. Όποιος ξεπερνάει το μερίδιο που του αναλογεί κλέβει από το μερίδιο των συμπολιτών του διά της ανεπάρκειας που προκαλεί. Μια πρόταση είναι η 60απλή χρέωση της υπέρβασης, όσο πληρώνουν οι τζαμπατζήδες στα ΜΜΜ. Σαν πρόσθετο μέτρο, οι σπάταλοι καταναλωτές κοινωνικών πόρων ή οι υποτροπιάζοντες, μπορούν (αφού είναι τόσο large με τους κοινωνικούς πόρους) να πληρώνουν φόρο στην υψηλή κλίμακα για όλο τους το εισόδημα.

Ιδού μερικά παραδείγματα:
  • Υπάρχουν δείκτες για την κατά κεφαλή λογική κατανάλωση νερού. Σε εποχή ανεπάρκειας, το γέμισμα της πισίνας, το πλύσιμο του αυτοκινήτου, του πεζοδρομίου και του μπαλκονιού με το λάστιχο αποτελούν κατάχρηση και σπατάλη του μεριδίου των οικογενειών που περιορίζουν τη χρήση του σε υγιεινή και διατροφή.
  • Υπάρχουν δείκτες για την κατά κεφαλή λογική κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας. Σε εποχή ανεπάρκειας, η χρήση του κλιματιστικού ρυθμισμένο στους 20°C με ανοικτά παράθυρα είναι σπατάλη του μεριδίου του συμπολίτη που είτε κάνει χρήση με ρύθμιση στους 26°C και κλειστά παράθυρα, είτε δεν έχει καθόλου.
  • Όποιος θέλει να μπαίνει στο κέντρο της πόλης με το αυτοκίνητό του, δυσχεραίνοντας τη λειτουργία των ΜΜΜ και ρυπαίνοντας δυσανάλογα το περιβάλλον, ας αγοράσει και ας ακυρώσει εισιτήριο των αστικών συγκοινωνιών, επιπροσθέτως των τελών κυκλοφορίας (που καλό είναι να πηγαίνουν στα οδικά δίκτυα) και του τέλους ρύπανσης (ανάλογα με τα διανυθέντα χιλιόμετρα και το είδος του οχήματος).
Τα παραπάνω είναι κατ' εξοχήν μέτρα κοινωνικής πολιτικής! Είναι μέτρα που αφαιρούν από το κοινωνικό σύνολο το βάρος πρακτικών που το βλάπτουν. Τέτοιο μέτρο είναι και η (υποχρεωτική κατά νόμο αλλά παραμελημένη) λήψη αποδείξεων: όταν οι ελεύθεροι επαγγελματίες δεν πληρώνουν φόρο και ΦΠΑ το μερίδιό τους το πληρώνουν οι μισθωτοί και συνταξιούχοι, δηλαδή πρακτικά οι υπάλληλοί τους! Όταν αρνούμαστε να γίνουμε οι "σπιούνοι του κράτους", στην πραγματικότητα τους επιβραβεύουμε και καταλήγουμε να πληρώνουμε εμείς το μερίδιό τους.

Είναι καιρός να αναθεωρήσουμε τις αντιλήψεις μας για το πόσα χρήματα έχει το κράτος, από πού τα βρίσκει και τι, τελικά, σημαίνει "κοινωνική πολιτική", στο όνομα της οποίας γίνονται οι μεγαλύτερες κοινωνικές αδικίες...

Thursday, June 25, 2009

Τιμή Μετρικής Μονάδας και Πρακτικές Πωλήσεων

Δεν θυμάμαι πια τον άξιο υπουργό που καθιέρωσε ως υποχρεωτική την αναγραφή της Τιμής Μετρικής Μονάδας στα ράφια των σούπερ μάρκετ (η ΤΜΜ δίνει το κόστος του προϊόντος ανηγμένο στη μετρική του μονάδα, δηλαδή ανά κιλό, ανά λίτρο, ανά τεμάχιο κτλ., άσχετα από το βάρος, τον όγκο ή τα τεμάχια της συσκευασίες, ώστε να διευκολύνονται οι συγκρίσεις τιμών που επιμελώς οι κατασκευαστές δυσκολεύουν με διαφορετικές συσκευασίες ο καθένας). Αν και το μέτρο ισχύει χρόνια, δεν εφαρμόζεται ακόμα καθολικά, καθώς οι αρμόδιοι δεν ελέγχουν την τήρησή του.

Φανατικός χρήστης της ΤΜΜ όταν συγκρίνω τιμές, κατά τις τελευταίες επισκέψεις μου στο σούπερ μάρκετ της γειτονιάς μου παρατήρησα τα εξής ενδιαφέροντα:
  • Σε δύο διαφορετικές μάρκες κρουασάν συνάντησα το ίδιο παράξενο φαινόμενο. Χρειάστηκε να επιστρατεύσω την πρακτική αριθμητική του δημοτικού (βαριέμαι αφάνταστα το calculator του κινητού μου τηλεφώνου) για να καταλάβω τι γίνεται. Αμφότερες οι μάρκες έδιναν ίδια ΤΜΜ στη συσκευασία του ενός και στη συσκυασία 4+1 δώρο ο ένας και 4+2 δώρο ο άλλος. Από απροσεξία, παραδρομή ή άλλη ανεξήγητη αιτία, το σούπερ μάρκετ δεν έλαβε υπόψιν το δώρο κατά τον υπολογισμό της ΤΜΜ. Να που κάνουν και λάθη σε βάρος τους!
  • Η ΤΜΜ μπισκότων σε μονή συσκευασία και σε τριπλή συσκευασία με ενσωματωμένη την ένδειξη "συμφέρει" ήταν ίδια στις τρεις τελευταίες φορές που κοίταξα. Όταν ρώτησα τον υπεύθυνο του καταστήματος για το φαινόμενο, μου είπε ότι η μπισκοτοβιομηχανία κάνει μεν το χαρακτηρισμό, τους τα δίνει όμως όλα στην ίδια ΤΜΜ.
  • Αυτά μου θύμισαν το σούπερ μάρκετ της παλιάς μου γειτονιάς που συστηματικά άνοιγε τις τριπλές συσκευασίες με προσφορά και πούλαγε τα μπισκότα ένα-ένα πακέτο, παρόλο που έγραφαν σαφώς στην (εσωτερική) συσκευασία ότι είναι μέρος προσφοράς και δεν πωλούνται μεμονωμένα. Μυστηριωδώς, το παράπονό μου στη Γενική Γραμματεία Καταναλωτή του Υπουργείου Ανάπτυξης προκάλεσε προσωρινή μόνο διακοπή του φαινομένου και ο έλεγχος δεν επαλήθευσε την καταγγελία! Όταν η πρακτική επανήλθε, ξαναέκανα καταγγελία. Η δεύτερη καταγγελία προς τη ΓΓΚ δεν έτυχε καν απάντησης, παρόλο που αντίγραφό της προς τη μπισκοτοβιομηχανία οδήγησε σε συστάσεις και συμμόρφωση για όσο παρακολούθησα το θέμα! Φυσικά, όλα τα στοιχεία είναι διαθέσιμα σε κάθε αρμόδιο.
Πιστεύω ότι καμμία από τις παραπάνω πρακτικές δεν είναι τελικά υπέρ των πωλήσεων και μόνο δυσπιστία προκαλούν στους καταναλωτές. Προσοχή, λοιπόν, στις προσφορές-παγίδες, στις προσφορές σε απόκρυψη-παραλλαγή και στις αποσυσκευασμένες προσφορές!
Φαντάζομαι ότι ελάχιστοι κάθονται να αναρωτηθούν τι γίνεται σε κάθε τέτοια περίπτωση που συναντούν και ακόμα λιγότεροι ασχολούνται περαιτέρω ακόμα κι αν βρουν κάτι. Αλλά, για να μην ξεχνιώμαστε, η Γενική Γραμματεία Καταναλωτή δέχεται παράπονα και καταγγελίες με φόρμα, στο τηλ. 1520, και με το Έντυπο Αναφοράς Παραπόνων συμπληρωμένο και σταλμένο στο φαξ 21 0384 2508 ή στη διεύθυνση Υπουργείο Ανάπτυξης - Γενική Γραμματεία Καταναλωτή, Πλατεία Κάνιγγος, 10181, Αθήνα. Διεύθυνση email δε βλέπω να υπάρχει πια, εγώ είχα χρησιμοποιήσει το info στο efpolis τελεία gr.

Η Κρίση (και) στα ΜΜΕ

Εξηγούμαι για να μην παρεξηγούμαι: Στεναχωριέμαι για κάθε επιχείρηση που κλείνει. Για του ανέργους που αφήνει και για την οπισθοδρόμηση στην κοινωνική και οικονομκή ανάπτυξη.

Κάποια στιγμή συνέβει ένα θύμα της γενικότερης κρίσης, αλλά και της μόνιμης πληθωρικότητας του τόπου μας σε κάποιους τομείς, να είναι πιο ίσο από τα άλλα. Να προστατέψει, λέει, η Κυβέρνηση τα ΜΜΕ με κρατική διαφήμιση, συνδρομές στους νέους και άλλα τέτοια για να μην κλείσουν. Και αυτά τα λένε οι ίδιοι που κατά τα άλλα κατηγορούν την Κυβέρνηση για τον αδιαφανή και μεροληπτικό τρόπο που διανέμει τα κρατικά διαφημιστικά (και όχι μόνο) κονδύλια (η οικονομική διαπλοκή στη δημοκρατική λειτουργία είναι ένα από τα καλύτερα προϊόντα μας!).

Προσπαθώ και ξαναπροσπαθώ, αλλά δε μου βγαίνει. Έχω απορίες:

Είμαστε μία, κατά βάση, καπιταλιστική χώρα. Οι επιχειρήσεις για να επιβιώουν πρέπει να είναι κερδοφόρες. Αυτό δεν ισχύει, διορθώνω, δεν είναι ακόμα σημαντικότερο για τα ΜΜΕ;

"Ναι, αλλά τα ΜΜΕ είναι σημαντικά για τη λειτουργία της Δημοκρατίας", λέει ο αντίλογος. Και πώς ακριβώς τα σε βάθος χρόνου χρεωμένα, εξαρτημένα από την κρατική διαφήμιση και τα δημόσια έργα ΜΜΕ θα υπηρετήσουν τη λειτουργία της Δημοκρατίας; Μεταξύ άλλων, τυπώνοντας τις ειδήσεις και το σχολιασμό τους προτού (ενίοτε και χωρίς να) συμβούν και μετά εξηγώντας μας ότι αυτό είναι κακό μεν, πάγια πολιτική δε (με άλλα λόγια, "είναι κακό, αλλά μόνο επειδή μας πιάσατε");

Είναι δημοφιλές το επιχείρημα "Οι επιχειρηματίες δεν λυπούνται τους εργαζόμενους και τους πετάνε στο δρόμο. Η Πολιτεία πρέπει να επέμβει κατ' εξαίρεση, διότι πρόκειτα για ΜΜΕ και το κλείσιμο ενός πληγώνει τη Δημοκρατία".

Σε ποια άλλη ιδιωτική επιχείρηση ανακατεύτηκε η Πολιτεία όταν έκλεισε ή μετακόμισε στο εξωτερικό, αφήνοντας πίσω της ανέργους; Με ποιο κριτήριο δημοκρατίας και διαφάνειας να ξεκινήσει αυτή η "εξαίρεση" και πού θα σταματήσει; Επιτέλους, είμαστε κεφαλαιοκράτες ή όχι (μάλλον κατ' επιλογήν του εκάστοτε συμφέροντος); Και πάλι αυτά τα ζητούν οι ίδιοι που αναρωτιούνται γιατί οι κυβερνήσεις στηρίζουν τις τράπεζες εν μέσω κρίσης και, ίσως ορθώς, τις κατηγορούν γι' αυτό. Σημειώνω ότι όντως, κακώς οι τράπεζες χαίρουν στήριξης στις συνέπειες των κάκιστων επιλογών τους, αλλά η άλλη επιλογή δεν είναι τόσο εύκολη όσο ακούγεται. Διότι οι τράπεζες καταρρέοντας παίρνουν μαζί τους ολόκληρη την Οικονομία. Η ανεξαρτησία της Οικονομίας από τις τράπεζες είναι ένα σοβαρό, όσο και άλυτο ακόμα ζητούμενο. Ασφαλώς, πάντως, δεν ισχύει για άλλου είδους επιχειρήσεις και σίγουρα όχι για τα ΜΜΕ.

Οι δε εργαζόμενοι που θίγονται από το κλείσιμο ενός Μέσου επικαλούνται τη Δημοκρατία (όλα στο όνομά της γίνονται σε αυτό τον τόπο), αλλά και την αξία του που πετιέται χωρίς λόγο και αιτία για να ζητήσουν τη διάσωσή του. Δεν είδα να προσφερθεί κάποιος να αναλάβει τη διοίκηση και τη χρηματοδότηση του εγχειρήματος. Όσο ο "κακός" επιχειρηματίας έριχνε χρήματα στη μαύρη τρύπα, όλα ήταν καλά, σα να μην ήξεραν ότι ζούσαν με δανεικά. Όμως, τα ΜΜΕ που "επιβιώνουν" έτσι,μόνο δημοκρατικά, ανεξάρτητα και αντικειμενικά δεν είναι μακροπρόθεσμα. Μία μόνο φωνή άκουσα να λέει ότι η ελληνική αγορά είναι μικρή για τον αριθμό ΜΜΕ που έχει (και το ίδιο ισχύει και για θέατρα, δικηγόρους, γιατρούς κτλ., είναι γνωστό πόσο πληθωρικοί (συγγνώμη, large) είμαστε στην Ελλάδα μας).

Σε μια δημοκρατική κοινωνία οι πολίτες θα έπρεπε να προστατεύονται από ΜΜΕ που δεν ζουν από τους αναγνώστες, τους ακροατές και τους θεατές τους. Η κυβέρνηση δεν έχει καμία δουλειά να διαφημίζεται, και μάλιστα αντί αντιτίμου. Η κυβέρνηση οφείλει να κάνει ανακοινώσεις και καμπάνιες και τα ΜΜΕ θα έπρεπε να υποχρεώνονται στη φιλοξενία τους σαν μέρος της άδειας λειτουργίας τους.

Εκτιμώ ότι η κίνηση του απευθείας κλεισίματος της «ΙΔΡΥΜΑ ΤΥΠΟΥ Α.Ε.», εκδότη των εφημερίδων «Ελεύθερος Τύπος» και «Τύπος της Κυριακής» και ιδιοκτήτη της «Ραδιοφωνικές Επιχειρήσεις CITY Α.Ε.» έγινε για να θέσει τη διαπραγμάτευση σε μηδενική βάση. Δεν μπορώ να πιστέψω ότι η ιδιοκτησία τους δε θα ανταποκριθεί σε οποιαδήποτε σοβαρή πρόταση που θα απεμπλέκει τους ίδιους και θα διατηρεί τα brands. Η δημιουργία άλλης μίας (και έπεται συνέχεια) μαύρης τρύπας τύπου Ολυμπιακής, αυτή τη φορά στα Μέσα νομίζω μπορούμε να συμφωνήσουμε ότι δεν συζητείται. Όποιος έχει βιώσιμη πρόταση που δεν συζητήθηκε, ας διαμαρτυρηθεί!

Friday, June 19, 2009

Μετανάστες: Εισβολείς ή Πρόσφυγες;

Πολύ καιρό σκέφτομαι να γράψω δυο λέξεις για τους μετανάστες και ως τώρα δεν είχα ξεκαθαρίσει τι ακριβώς έχω να προσφέρω στη συζήτηση. Διαβάζοντας προ ολίγου την πολύ ενδιαφέροουσα ανάρτηση "Πρώην μετανάστης νυν ρατσιστής" νομίζω τακτοποίησα κάπως τις σκέψεις μου. Και αφού το openID με πρόδωσε, αντί για σχόλιο στο blog "Θέατρο και Κουκλοθέατρο" δημοσιεύω μερικές (που σε καμία περίπτωση δεν εξαντλούν το θέμα) εδώ:

Ως συνήθως η αλήθεια για τη μετανάστευση είναι κάπου στη μέση:
  • Ναι, θέλουμε τους μετανάστες, αλλά μόνο για το καλό τους. Το κακό τους (που υπάρχει κι αυτό) δεν το θέλουμε. Είναι αυτό ρατσισμός;
  • Ναι, ορθώς οι μετανάστες πηγαίνουν σχολείο. Συνέπεια παραμένει ότι η πολύπαθη παιδειά μας δεν μπόρεσε πάντα να το αντέξει. Συνδέεται αυτό με ανωτερότητα φυλής;
  • Ναι, οι μετανάστες να έχουν την ευκαιρία που είχαν οι γονείς και οι παππούδες μας στην ξενιτιά. Δεν παύει, όμως, να μην υπάρχει απεριόριστος χώρος για όλους και παντού (αλλού) λαμβάνονται μέτρα γι' αυτό. Είναι όλοι οι άλλοι ρατσιστές;
  • Ναι, οι μετανάστες έχουν δικαιώματα. Όπως έχουν και οι ντόπιοι στον τόπο τους. Κάπως πρέπει να εξυπηρετηθούν και ο ανθρωπισμός και τα δικαιώματα όλων.
Η μετανάστευση είναι σαφώς ένα θέμα και κάποια στιγμή, ορθώς, τέθηκε και στη βάση του ανθρωπισμού. Πώς μετράμε το ανθρωπιστικό δικαίωμα κάθε μετανάστη; Είναι όλοι πολιτικοί πρόσφυγες; Είναι όλοι απέλπιδες στις πατρίδες τους (και πώς βρίσκουν τα εξωφρενικά ποσά που απαιτούν οι παράνομοι μεταφορείς τους -σίγουρα όχι "δουλέμποροι"); Θα συμφωνούσα σχεδόν με οποιοδήποτε κριτήριο, αν υπήρχε κάποιο. Δε συμφωνώ να μην υπάρχει κριτήριο. Ακόμα και οι φοβισμένοι ή, έστω, ανόητοι συμπολίτες μας έχουν δικαίωμα στη γαλήνη. Έχουν δικαίωμα σε μια σαφή απάντηση στην ανησυχία τους αν οι μετανάστες είναι πρόσφυγες ή εισβολείς.

Ναι, να είμαστε όσο μεγαλόψυχοι και ανεκτικοί μπορούμε. Όσο μπορούμε και θέλουμε, όχι όσο αφήνουμε (εντός ή εκτός εισαγωγικών) να μας επιβάλλεται. Να το κάνουμε διότι είμαστε μάγκες, όχι διότι είμαστε αδύναμοι ή, ακόμα χειρότερα, ανίκανοι. Και να το κάνουμε τηρώντας και εφαρμόζοντας τους νόμους (αν δεν μας αρέσουν ας τους αλλάξουμε, όπως κάναμε όταν ανέκυψε αν αλλοδαπός μπορεί να φέρει την ελληνική σημαία στην παρέλαση).

Η μαύρη αλήθεια είναι ότι για άλλη μια φορά βρεθήκαμε και παραμένουμε, πολλά χρόνια μετά, απροετοίμαστοι. Και τώρα γινόμαστε κοινωνοί των συνεπειών. Και οι ντόπιοι και οι μετανάστες.

Monday, June 15, 2009

Λευκή και Μαύρη Λίστες για Πολιτικούς και λοιπούς Αιρετούς Άρχοντες #polists

Είχα κάνει προ καιρού την πρόταση να πιέσουμε τους βουλευτές προς σωστές επιλογές και δράσεις. Το σκεπτικό ήταν αν δεν ανταποκρίνονται να μπαίνουν σε Μαύρη Λίστα που θα συνεισφέρει να μην επανεκλεγούν. 7 μήνες μετά, δεν έχει συμβεί τίποτα. Δεν ασκήθηκε οποιαδήποτε οργανωμένη πίεση και φυσικά δεν υπήρξε οποιαδήποτε ανταπόκριση.

Επανέρχομαι, λοιπόν, σπρώχνοντας την ιδέα ένα βήμα πιο πέρα. Δημιουργούνται δύο λίστες. Αυτή με τους Ανεπιτυχείς Αιρετούς (εφεξής ΑΑ, όπως λέμε Αδικαιολογήτως Απόντες) και αυτή με τους Επιτυχείς Εκλεγμένους (εφεξής ΕΕ, όπως λέμε Ετερόρρυθμοι Εταίροι ;) ).

Όλοι οι βουλευτές, ευρωβουλευτές και κάθε εκλεγμένος άρχων (περιλαμβάνονται συνδικαλισμός, τοπική αυτοδιοίκηση κτλ.) γίνονται ΑΑ ταυτόχρονα με την εκλογή τους. Όποιος δεν κάνει ή έστω επιδιώξει με σοβαρότητα κάτι άξιο λόγου κατά τη διάρκεια της θητείας του, παραμένει ΑΑ, δυνητικά περιορίζοντας σημαντικά την πιθανότητα επανεκλογής του.

Όποιος ξεφύγει από την πεπατημένη και κάνει ή αγωνιστεί πραγματικά για κάτι που θα εμπνεύσει τους πολίτες και θα πάει το χώρο ευθύνης του μπροστά θα γίνεται ΕΕ και θα αναγνωρίζεται ευρέως και (γιατί όχι;) διακομματικά για τα πεπραγμένα του. Προφανώς, η επίδοση αυτή δυνάμει αυξάνει σημαντικά τις πιθανότητες επανεκλογής του.

Να κάποια παραδείγματα, όπως ισχύουν για μένα: ο κος Χατζηδάκης κατάφερε να πουλήσει την Ολυμπιακή Αεροπορία χωρίς να ανοίξει ρουθούνι. Αυτό τον κάνει ΕΕ. Η κα Γιαννάκου, κόντρα στο ρεύμα και την προσωπική της πολιτική εξέλιξη, έκανε αξιόλογες αλλαγές στην παιδεία και είναι ΕΕ. Οι κκ. Ανδριανόπουλος, Μάνος και Κοντογιαννόπουλος έγιναν ΕΕ όταν προ ετών αψήφησαν την κομματική γραμμή υπερψηφίζοντας νόμο με τον οποίο ήταν πολιτικά σύμφωνοι, αν και στην αντιπολίτευση. Βέβαια, ο κ. Κοντογιαννόπουλος μετά προσεχώρησε στο ΠαΣοΚ αλλάζοντας, αίφνης, πολιτική ιδεολογία, κάτι που τον ξανάκανε ΑΑ. Οι κκ. Χρυσοχοΐδης και Μπένος είναι ΕΕ για τη σύλληψη της 17Ν και τα ΚΕΠ αντίστοιχα και ο κος Σημίτης ΑΑ επειδή τους έβγαλε από την κυβέρνηση. Κοκ...

Πρόκειται για άτυπες λίστες που διαμορφώνονται με υποκειμενικά κριτήρια. Τα κατορθώματα, δηλαδή, που για κάποιους βγάζουν κάποιον εκλεγμένο από μία λίστα, για κάποιους άλλους ίσως τον βάζουν. Έτσι, το σύστημα είναι αρκούντως χαοτικό, ώστε να ταιριάζει σε όλους. Το σημαντικό είναι ότι θα αναδεικνύονται τα πεπραγμένα και ο καθένας, πληροφορημένος, θα τα αξιολογεί όπως θέλει, αξιοποιώντας τη λίστα της προτίμησής του.

Σκέφτομαι συζητήσεις για τον κάθε εθνοπατέρα ξεχωριστά που να κρατούν σκορ παραμονής ή όχι στις λίστες. Προβλέπονται πολύ διασκεδαστικές και διαφωτιστικές. Κι αν δεν οδηγήσουν τους πολιτικούς μας σε συμμόρφωση, ίσως αποτελέσουν το κίνητρο και το εργαλείο για να ανανεώσουμε λίγο ταχύτερα την πολιτική σκηνή. Ας μη ξεχνάμε ότι οι εκάστοτε υποψήφιοι είναι πολλαπλάσιοι των διαθέσιμων εδράνων. Νέα πρόσωπα υπάρχουν. Τώρα υπάρχει και ο μηχανισμός για να αρχίσουν να παίρνουν σειρά!

Ας αντιστρέψουμε τους όρους επανεκλογής, μετατρέποντας την εκλογή κάθε αιρετού από σημαντικό πλεονέκτημα σε σημαντικό μειονέκτημα. Η συζήτηση γίνεται στο FriendFeed group Ενεργητική Πίεση στο Κράτος και με το hashtag #polist.

Sunday, June 7, 2009

Διαρκής Πολιτική Συζήτηση

Οι ευρωεκλογές 2009 ξανάφεραν στην επικαιρότητα τη συζήτηση σαν μέρος της δημοκρατικής διαδικασίας. Δεν αναφέρομαι, βέβαια, σε αυτό που είδαμε σαν "debate των αρχηγών". Αυτό δεν ήταν συζήτηση, δεν είχε συγκριτική αξία, δεν αφορούσε στις Ευρωεκλογές ή στην ΕΕ και δεν έγινε μεταξύ των υποψηφίων (αν αυτά έχουν κάποια αξία για εσάς, δείτε το Debate των Πολιτών).

Θα περίμενα η διαδικτυακή παρουσία πολιτικών και κομμάτων να προάγει, αν μη τι άλλο, την "εξωστρέφειά" τους. Όλα τα κόμματα και οι περισσότεροι βουλευτές και ευρωβουλευτές έχουν ιστότοπο, λίγοι, όμως, συγκριτικά, συμμετέχουν σε κάποιο διάλογο με blogs, ή σε χώρους κοινωνικής δικτύωσης (όπως Facebook, Twitter, FriendFeed κτλ.). Με αρκετό κόπο συγκέντρωσα στο FriendFeed group "Greek Politicians" περίπου 120 τέτοιες πηγές (κυρίως blogs αλλά επίσης λογαριασμούς twitter και συλλογές φωτογραφιών, βίντεο & διασυνδέσεων -εξαιρέθηκαν ιστότοποι χωρίς feeds και οι λογαριασμοί Facebook). Από 250 περίπου Έλληνες (ενεργούς στο Διαδίκτυο) στους οποίους κοινοποίησα το γκρουπ μόνο άλλοι 10 γράφτηκαν (αν και η εγγραφή δεν είναι προϋπόθεση για να διαβαστεί)! Η έκπληξη μου πέρασε όταν η συγκεντρωμένη πληροφορία στο γκρουπ έδειξε πώς, και στο Διαδίκτυο, οι πολιτικοί μας κυρίως μονολογούν. Επίσης, σε τόσο όγκο, τι να πρωτοδιαβάσεις και πώς να το αξιολογήσεις; Και, αν εξαιρέσουμε τις κομματικές πηγές θέσεων και ειδήσεων, μιλάμε για πηγές από το 30% περίπου των βουλευτών μόνο...

Οι μεγαλοδημοσιογράφοι των μεγαλοκαναλιών μας υποσχέθηκαν ότι θα ασχοληθούν, εγκαίρως αυτή τη φορά (τι τους κρατάει από την εποχή της μονομαχίας Σημίτη-Έβερτ;) με τη θεσμοθέτηση καλύτερης διαδικασίας για το debate. Για να δούμε... Ως τότε, μένω σε ένα δίδαγμα από την "τηλεμαχία": παρόλη τη διεξαγωγή της με όλους τους λάθος τρόπους, φάνηκε καθαρά ότι ο χρόνος για συζήτηση είναι πάντα κατάλληλος και δεν καλύπτεται επαρκώς ούτε από τα νέα μέσα -ακόμα!

Πρωτοβουλίες όπως το deb8.gr, παρόλη την κριτική που δέχεται ως προερχόμενη κυρίως από συγκεκριμένο πολιτικό φορέα, θα μπορούσαν να γίνουν οι φορείς της διαρκούς συζήτησης. Θέτοντας κανόνες (ειδικά εκεί που οι "αρμόδιοι" "αδυνατούν" ή απλώς δεν τολμούν), παρέχοντας τα εργαλεία και τις υποδομές (όπως στον καθορισμό των ερωτήσεων από τους πολίτες, κανονικοποιώντας τα πολιτικά προγράμματα των κομμάτων ώστε να εμφανίζονται δίπλα δίπλα με απόλυτα συγκρίσιμο τρόπο. Τώρα ξέρουμε ότι γίνεται.

Αφού αυτές οι ευρωεκλογές παρήλθαν αγγίζοντας ελάχιστα την ΕΕ και τα συναφή θέματα, ας είναι αυτό το κέρδος που θα αφήσουν πίσω τους: καλύτερο, διαρκή διάλογο.

Thursday, June 4, 2009

Το επιτυχημένο "Debate των Πολιτών"

Παρακολούθησα τις τελευταίες μέρες το εγχείρημα του deb8.gr να διοργανώσει το ζωντανό, διαδικτυακό "Debate των Πολιτών". Ενθουσιώδης, φιλότιμη, επαγγελματική προσπάθεια, που δικαιώθηκε από μία εξαιρετική διοργάνωση που δεν είχε τίποτα να ζηλέψει από τις αντίστοιχες που βλέπουμε στα μεγάλα κανάλια!

Για τους συμμετέχοντες πολιτικούς θα πω μόνο ότι εξεπλάγησαν ευχάριστα, εντυπωσιάστηκαν και αναγνώρισαν την αρτιότητα της οργάνωσης.

Αισθάνομαι τυχερός που παρακολούθησα τη συζήτηση από μέσα. Επίσης, αισθάνομαι δικαιωμένος που ανέκαθεν πίστευα σε εγχειρήματα προερχόμενα από αποφασισμένους Πολίτες (ναι, σε όλους τους διοργανωτές αξίζει το "Π" κεφαλαίο). Τέλος, αισθάνομαι βέβαιος ότι η παρακαταθήκη του debate της 3/6/2009 δίνει στην ομάδα του deb8 (και σε άλλες πρωτοβουλίες) τη σφραγίδα εγκυρότητας για να θέτουν τους κανόνες σε πραγματική και ευρύτερα αποδεκτή βάση. Να μερικά από τα μηνύματα που δίνει η μεγάλη χθεσινή επιτυχία:
  • Η πολιτική συζήτηση είναι διαρκής, δεν περιορίζεται στις προεκλογικές περιόδους. Το συγκεκριμένο debate ήταν προεκλογικό και πιο σχετικό με ευροεκλογές και ΕΕ από ό,τι άλλο έχω δει. Πολλές άλλες διοργανώσεις (ουσιαστικά άσχετες με τη συγκεκριμένη περίοδο) δείχνουν πως ο χρόνος για συγκριτική αντιπαράθεση πολιτικών θέσεων είναι πάντα κατάλληλος.
  • Μόλις αποδείχθηκε ότι οι ισχυρισμοί των μεγαλοδημοσιογράφων των μεγαλοκαναλιών ότι δεν μπορούν παρά να αποδέχονται τις επιθυμίες των κομμάτων για τους κανόνες της πολιτικής συζήτησης απλώς δεν ευσταθούν!
  • Με εργαλείο το Διαδίκτυο, είναι όντως δυνατό να θέτουν και να προκρίνουν τα ερωτήματα οι ίδιοι οι Πολίτες
  • Επόμενες διοργανώσεις μπορούν να γίνουν με τη συμμετοχή των εκτός κοινοβουλίων και σημαντικής δημοσκοπικής επίδοσης κομμάτων και το ενδιαφέρον θα είναι μεγάλο, καθώς δεν έχουν συχνά την ευκαιρία να απευθυνθούν στους πολίτες από δημόσια μαζικά μέσα, ούτε να συγκριθούν μεταξύ τους.
  • Επόμενες διοργανώσεις μπορούν να γίνουν απαιτώντας τη συμμετοχή των προσώπων της επιλογής των διοργανωτών και όχι των κομμάτων τους. Από την εποχή που επιθυμούσαμε τη συζήτηση Ανδρέα Παπανδρέου - Κωνσταντίνου Μητσοτάκη περιμένω το φορέα που θα πει: "Εδώ είναι οι καρέκλες σας, κύριοι. Σε αυτή τη διεύθυνση, αυτή την ημερομηνία και ώρα.". Αυτομάτως η συζήτηση θα μεταφερθεί από το αν θα να γίνει, στο πώς θα γίνει και το πάνω χέρι έχει ο διοργανωτής. Διότι, δυσκολεύομαι να πιστέψω ότι θα μείνει κάθισμα κενό...
Ευχαριστώ θερμά όλους όσοι βγήκαν μπροστά και απέδειξαν ότι γίνεται, τους χορηγούς που κάλυψαν τα έξοδα (που όταν υπάρχει βούληση και περιεχόμενο πάντα βρίσκονται) και περιμένω κι άλλα τέτοια.

Friday, March 13, 2009

Τριάντα Οδηγίες προς τους Γονείς για την Πρόληψη των Παιδικών Ατυχημάτων

Οι πρόσφατες συχνές επισκέψεις μου σε νοσοκομείο μου θύμισαν τους διάφορους λόγους που μας οδηγούν εκεί. Συχνά το αίτιο είναι ένα ατύχημα που θα μπορούσε κάλλιστα να έχει αποφευχθεί, ώστε να μην επιβαρύνεται και το πολύπαθο σύστημα υγείας της χώρας με αχρείαστα έξοδα. Κυρίως, όμως, ώστε να χαίρουμε καλύτερης υγείας.
Το κείμενο που ακολουθεί είναι αναπαραγωγή ενός εντύπου που διανεμήθηκε στο Μεσολόγγι από τη Νομαρχία Αιτωλοακαρνανίας στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Ο συγγραφέας του το έγραψε λαμβάνονας υπόψιν τα αποτελέσματα που αφορούσαν στα παιδικά ατυχήματα στο σπίτι μιας εκτενούς στατιστικής έρευνας που ξεκίνησε και στην Ελλάδα το 1986 επιχορηγούμενη από το EHLASS (European Home and Leisure Accidents Surveillance System: Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο για τα εκτός Εργασίας Ατυχήματα) της Ευρωπαικής Ένωσης (επισκεφθείτε την ιστοσελίδα της ΕΕ Injury prevention για περισσότερα). Οι εικόνες προέρχονται από το ίδιο έντυπο.


ΝΟΜΑΡΧΙΑ ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΥΓΕΙΑΣ


Τριάντα Οδηγίες προς τους Γονείς

για την πρόληψη των παιδικών ατυχημάτων
(εκτός των τροχαίων)



  1. Τα βρέφη και τα νήπια δεν πρέπει να μένουν χωρίς επίβλεψη ενηλίκου ούτε ένα λεπτό. Υπάρχουν πολλοί κίνδυνοι στο σπίτι που δεν μας περνάνε από το νού παρά μόνον αφού γίνει ατύχημα.
  2. Επειδή για να βάλει το παιδί κάτι στο στόμα του ή να τραυματισθεί είναι ζήτημα δευτερολέπτων αξίζει τον κόπο να επιθεωρούμε συνεχώς το οικιακό περιβάλλον του και να βεβαιωνόμαστε ότι δεν αφήσαμε κοντά του:
    α) πράγματα μικρά, μικρότερα των 5 εκατοστών, τα οποία μπορεί να σφηνωθούν στο λαιμό του και να μην πηγαίνουν ούτε κάτω, ούτε έξω (κέρματα, βώλοι, κομμάτια παιχνιδιών, λουκούμι, κρέας),
    β) πράγματα κοφτερά ή πολύ βαριά (ψαλλίδι, ξυραφάκι, μαχαίρι, εργαλεία κ.λ.π.),
    γ) σπίρτα,
    δ) φάρμακα (ιδίως χάπια που μοιάζουν με καραμέλλες),
    ε) ποτήρια, βάζα και άλλα γυαλικά.
  3. Οι παιδικές δηλητηριάσεις είναι συχνότατες. Το χειρότερο που μπορεί να συμβεί είναι να πιει ένα παιδί υγρό που αποφράζουν τους νιπτήρες. Αν αυτό είναι καυστικό νάτριο και το παιδί επιζήσει θα καταδικαστεί σε σειρά εγχειρήσεων. Αν είναι οξύ καίει τον οισοφάγο. Καλύτερα τέτοια πράγματα να μην υπάρχουν στο σπίτι. Η χλωρίνη, το νέφτι, το πετρέλαιο, το ούζο και πολλά άλλα υγρά που υπάρχουν στις κουζίνες πρέπει να κλειδώνονται επειδή τα παιδιά -και όταν τα βάζουμε ψηλά- σκαρφαλώνουν.
    Η μεταφορά ενός χημικού υγρού (π.χ. χλωρίνης ή βενζίνης) από το δικό του μπουκάλι σε άλλο, όπου προηγουμένως είχαμε άλλο υγρό λιγότερο επικίνδυνο, είναι μεγάλο σφάλμα.
    Οι ετικέττες με το όνομα του περιεχομένου υγρού και σχετικές προειδοποιήσεις, σήματα, νεκροκεφαλές κ.λ.π. είναι πολύ χρήσιμες και πρέπει να αντιστοιχούν με την πραγματικότητα, αφορούν όμως τους μεγαλύτερους και όχι τα μικρά παιδιά. Καλόν είναι τα μπουκάλια με χημικά και απορρυπαντικά να έχουν ειδικά σχήματα. Και να κλείνουν με πώματα που δεν μπορεί να ανοίξει ένα παιδί, όπως τα ειδικά βουλώματα φιαλιδίων φαρμάκων που έχουν επιβληθεί σε άλλες χώρες.
  4. Τα μωρά μπορούν να πνιγούν πίνοντας ανάσκελα με το μπιμπερόν, άν τα αφήσουμε μόνα. Μακρύ κορδόνι δεμένο σε πιπίλα, όπως και οποιοδήποτε κορδόνι, κορδέλλα ή σπάγγος μπορούν να τυλιχθούν στο λαιμό ενός παιδιού τη νύχτα ή όταν είναι στο πάρκο του και να το πνίξουν μέσα σε τρία λεπτά. Έχουν συμβεί τέτοιοι θάνατοι.
    Πρέπει λοιπόν να επιθεωρούμε το κρεββατάκι, το πάρκο, τα παιχνιδάκια του νηπίου για ν' απομακρύνουμε αυτόν τον κίνδυνο.
    Κίνδυνος πνιγμονής υπάρχει και με τα πολύ μαλακά μαξιλάρια.
    Επίσης με τις πλαστικές σακκούλες τις οποίες φορούν τα παιδιά στο κεφάλι τους παίζοντας. Οι σακκούλες αυτές είναι έτσι κι' αλλοιώς αντιοικολογικές, αλλ' όταν χρησιμοποιούνται πρέπει να έχουν στο κάτω μέρος τους μεγάλες τρύπες.
  5. Αν σας χρειάζεται ψηλό καρεκλάκι για το μωρό προσέξτε:
    • να μπορεί να δεθεί το μωρό σ' αυτό γερά με τρόπο που δεν θα μπορεί να γλιστρήσει κάτω από τη ζώνη που το δέσατε.
    • να μην βρίσκεται το μωρό καθισμένο κοντά στο τραπέζι, γιατί μπορεί με μια κλωτσιά να πέσει μαζί με το καρεκλάκι του,
    • να είναι υπό την επίβλεψη ενηλίκου.
  6. Όταν κάνετε μπάνιο στο μωρό και κτυπήσει το τηλέφωνο ή το κουδούνι της πόρτας ή μην απαντήσετε ή πάρτε το μωρό μαζί σας, γιατί ο πνιγμός είναι ζήτημα ελαχίστου χρόνου και δεν χρειάζεται πολύ νερό. Για τον ίδιο λόγο μην αφήνετε λεκάνες με νερό στο πάτωμα ή κουβάδες γεμάτους. Στο μπάνιο θα βάζετε πρώτα το κρύο νερό και μετά το ζεστό, για να μην προλάβει κανένα παιδί και χωθεί στη μπανιέρα όταν έχει μόνο ζεστό νερό. Στην περίπτωση αυτή υπάρχει κίνδυνος θανάτου από καθολικό έγκαυμα.
  7. Τα παιδιά παθαίνουν εγκαύματα στο τζάκι, όταν δεν έχουμε βάλει μπροστά στη φωτιά μια προστατευτική σχάρα. Επίσης όταν φοράνε φορέματα ή νυχτικά από εύφλεκτο τούλι και περάσουν κοντά σε φωτιά ή όταν κρατούν αναμμένη λαμπάδα με τούλι στην εκκλησία. Τα πιο συχνά όμως εγκαύματα παιδιών είναι από καφέ ή τσάι ή λάδι ή σούπα καυτή που ρίχνουμε εμείς επάνω τους σκοντάφτοντας ή όταν πίνουμε κάτι ζεστό ενώ τα κρατάμε στην αγκαλιά μας.
    Το μάτι το ισχυρό της ηλεκτρονικής κουζίνας καλλίτερα να είναι τοποθετημένο προς τα πίσω. Και το χέρι της κατσαρόλας όπου βράζει κάτι να το στρέφουμε πάντα προς τα πίσω.
    Όταν μας πάρει φωτιά το λάδι του τηγανιού να το σβύσουμε ψύχραιμα με ένα καπάκι ή κάτι που θα πνίξει τη φλόγα. Κάθε τι άλλο είναι πολύ επικίνδυνο, όπως το να πάμε το τηγάνι φλεγόμενο προς το νεροχύτη!
  8. Οι ηλεκτροπληξίες αντιμετωπίζονται άριστα με τον ειδικό διακόπτη ασφαλείας που πρέπει όλα τα σπίτια να έχουν στον πίνακα ηλεκτροδότησης. Αυτός διακόπτει το ρεύμα και με ελάχιστη διαρροή και σώζει ζωές. Οι άλλες λύσεις (καπάκι ασφαλείας στις πρίζες με κλειδί ή χωρίς) δεν είναι τόσο ασφαλείς, γιατί προϋποθέτουν κάτι δύσκολο: πως δεν θα βρεθούμε ποτέ αφηρημένοι. Ύστερα τα μεγαλύτερα παιδιά κάποτε θα δοκιμάσουν ακριβώς αυτό που τους έχει απαγορευθεί: να βγάλουν το καπάκι.
  9. Στη θάλασσα προλαβαίνουμε τους πνιγμούς των παιδιών:
    • Μαθαίνοντας κολύμπι κι εμείς κι εκείνα,
    • Όταν κολυμπάμε σε γνωστές ακτές και έχουμε υπόψει ότι η θάλασσα βαθαίνει απότομα σε ορισμένα σημεία,
    • Όταν κάνουμε μπάνιο δύο ώρες μετά το κύριο γεύμα,
    • Όταν δεν απομακρύνονται πολύ τα παιδιά από την ακτή,
    • Όταν υπάρχουν κάποια ναυαγωσωστικά μέσα (σχοινιά, σωσίβιο),
    • Όταν γνωρίζουμε να κάνουμε τεχνητή αναπνοή.

    Στις βουτιές θα προλάβουμε δυσάρεστες κακώσεις της κεφαλής ή παραλύσεις από βλάβη της σπονδυλικής στήλης άν προειδοποιήσουμε τα παιδιά ότι το βάθος της θάλασσας στο σημείο της βουτιάς πρέπει να είναι γνωστό και να είναι ανάλογο με το ύψος απ' το οποίο πέφτουν.
    Εκτός από τους πνιγμούς υπάρχουν και οι κακώσεις που προκαλούν σε λουομένους τα κρις-κράφτ. Όσοι πλησιάζουν την ακτή με βενζινάκατο τρέχοντας πρέπει να μηνύονται και να διώκονται πριν κάνουν κακό σε λουομένους: εμάς ή τα παιδιά μας.
  10. Να μην αφήνουμε στην μέση έπιπλα ή άλλα αντικείμεναι γιατί τα παιδιά τρέχουν αστόχαστα και κτυπούν ή σκοντάφτουν. Ιδίως πρέπει να ρυθμίζουμε έτσι το καλώδιο του σίδερου ή αλλα καλώδια ώστε να μην αιωρούνται στη μέση του δωματίου και σκοντάφτουν τα παιδιά.
  11. Να ελέγχουμε τα φρένα των ποδηλάτων των παιδιών.
  12. Να βάζουμε ένα πορτάκι στο επάνω μέρος της σκάλας που να κλείνει και ν' ανοίγει δύσκολα, γιατί κάποια φορά θα ξεφύγει το νήπιο και θα κατρακυλήσει από εκεί.
  13. Όταν έχουμε τζαμόπορτες μεγάλες, π.χ. στα μπαλκόνια, να βάζουμε κάποιο αυτοκόλλητο επάνω (π.χ. γραμμή ή βούλες), ώστε να φαίνεται ότι η πόρτα είναι κλειστή. Πολλά τραύματα και μερικοί θάνατοι νέων ανθρώπων συνέβησαν γιατί κάποιος νόμισε ότι η πόρτα είναι ανοικτή και έπεσε με ορμή επάνω της με αποτέλεσμα να τη σπάσει.
  14. Τα παιδιά συνηθίζουν να βάζουν τα δάκτυλά τους στις πόρτες των σπιτιών και των αυτοκινήτων. Έτσι μαγκώνουν τα δάκτυλά τους ή τους τα μαγκώνουμε εμείς οι μεγάλοι όταν δεν έχουμε το νού μας σ' αυτόν τον κίνδυνο.
  15. Πολλές φορές τραβάμε ένα παιδί απότομα απι το χέρι για να το προστατεύσουμε π.χ. στο δρόμο με αποτέλεσμα να πάθει εξάρθρωση ώμου. Ας έχουμε υπόψει μας και αυτό το ενδεχόμενο.
  16. Συχνά τ' αγόρια μπαίνουν σε οικοδομές για εξερεύνηση ή για παιχνίδι. Εκεί πατούν σανίδες που έχουν επάνω πρόκες και τραυματίζονται. Είναι συχνή περίπτωση στη χώρα μας, γιατί οι εργολάβοι και οι οικοδόμοι δεν έχουν αποκτήσει τη συνήθεια να βγάζουν τις πρόκες το συντομότερο δυνατό.
  17. Τα άσχημα αστεία στο σχολείο, η επίδειξη δύναμης και η έλλειψη επίβλεψης στο διάλειμμα δημιουργούν πιο πολλά ατυχήματα από όσα συμβαίνουν στο οικιακό περιβάλλον άν μετρήσουμε τα ατυχήματα των παιδιών 5-15 ετών. Σπρώξιμο στην αυλή και στη σκάλα, τρικλοποδιές και φάρσες είναι αιτίες καθημερινών ατυχημάτων με συνέπειες που μπορεί να υπερβαίνουν τη σκέψη ενός παιδιού. Οι γονείς πρέπει να σκεφθούν τι μπορούν και αυτοί να κάνουν για το θέμα.
  18. Στο σχολείο οι δάσκαλοι και οι γυμναστές -και στους άλλους χώρους οι γονείς- πρέπει να προσέχουν, ώστε τα παιδιά να μην παίζουν με μπάλες μεγάλες, βαριές και σκληρές που δεν αντιστοιχούν στην ηλικία τους, γιατί έτσι παθαίνουν κατάγματα, διαστρέμματα και άλλες βλάβες των δακτύλων. Αυτό φάνηκε από την ευρωπαϊκή έρευνα στα νοσοκομεία, όπου προσέρχονται τα παιδιά για θεραπεία, συνήθως παιδιά 6-12 ετών ή και μεγαλύτερα.
  19. Στις παιδικές χαρές χρειάζεται εκλογή των παιχνιδιών από ειδικούς με κατάλληλες προδιαγραφές και συντήρησή τους. Μια τσουλήθρα πλαστική π.χ. μπορεί να γίνει πολύ επικίνδυνη άν σπάσει και δεν το προσέξει κανείς. Ο υπάλληλος του Δήμου που επιβλέπει τα παιδιά (όσα δεν έχουν εκεί τους γονείς τους) αξίζει το μισθό του και δεν πρέπει ποτέ να λείπει από τέτοιους χώρους. Στο παράδειγμα της τσουλήθρας π.χ. δεν είναι λίγα τα παιδιά που ανεβαίνουν σ' αυτήν ανάποδα και προκαλούν ατυχήματα στον εαυτό τους ή σε άλλα παιδιά.
  20. Όταν τα παιδιά ανεβαίνουν σε δένδρα πρέπει να αγρυπνούμε. Είναι μια επικίνδυνη άσκηση. Ιδίως οι συκιές έχουν γίνει αιτία πολλών καταγμάτων από πτώση, επειδή τα κλαδιά τους σπάζουν εύκολα και πολλοί δεν το ξέρουν.
  21. Όταν τρώμε φρούτα εμείς ή τα παιδιά μας δεν πρέπει ποτέ να πετάμε τα φλούδια κάτω, όχι μόνο για λόγους καθαριότητας, αλλά και για την πρόληψη γλιστρήματος και πτώσεως που είναι στην περίπτωση αυτή ιδιαίτερα επικίνδυνη.
  22. Οι σκύλοι όταν γυρίζουν ελεύθερα δαγκάνουν συχνά ή φοβίζουν τα παιδιά. Οι φιλόζωοι πρέπει να συνοδεύουν τα σκυλιά τους στο δρόμο και τα αδέσποτα πρέπει να συγκεντρώνονται.
  23. Όταν ανεβαίνουμε σε σκάλα ή καρέκλα χωρίς βοήθεια άλλου προσώπου για να κρεμάσουμε την κουρτίνα ή να πάρουμε κάτι απ' το πατάρι ή να αλλάξουμε ένα γλόμπο πρέπει να θυμόμαστε ότι αυτός είναι ένας από τους συχνότερους τρόπους που πέφτουν άσχημα και οι μεγάλοι και ότι έτσι δίνουμε ένα κακό παράδειγμα στα παιδιά μας, τα οποία περισσότερο προσέχουν τι κάνουμε παρά τι τους λέμε. (Το ίδιο ισχύει για τους γονείς που βγάζουν απερίσκεπτα το πώμα του ψυγείου του αυτοκινήτου τους όταν το νερό βράζει και καίγονται).
  24. Τα μπαλκόνια πρέπει να έχουν τα κατάλληλα προστατευτικά κάγκελα και να μην αφήνουμε καρέκλες ή αλλα πράγματα κοντά στα κάγκελα, γιατί τα παιδιά ενστικτωδώς ανεβαίνουν επάνω και σκύβουν. Κατάλληλα κάγκελα είναι όσα έχουν ύψος 80 εκ. και κατακόρυφα σίδερα χωρίς στολίδια. Τα οριζόντια κάγκελα χρησιμεύουν ως σκάλα, το ίδιο και τα διακοσμητικά σχέδια. Η απόσταση μεταξύ των πρέπει να είναι τέτοια ώστε να μη χωράει ένα παιδικό κεφάλι.
    Όταν μετακομίζουμε σ' ένα σπίτι που δεν έχει κατάλληλα κάγκελα στα μπαλκόνια, τότε
    α) αυξάνουμε το ύψος της περίφραξης, όπου χρειάζεται
    β) τοποθετούμε εσωτερικά επάνω στα κάγκελα ένα λεπτό δικτυωτό πλέγμα, τέτοιο που να μη μπορεί το παιδί να βάλει το ποδαράκι του και ν' ανεβεί.
  25. Όλοι μπορούμε να γλιστρήσουμε στο σπίτι όταν το πάτωμα είναι γυαλισμένο ή όταν υπάρχουν μικρά χαλάκια ή όταν οι άκρες των χαλιών δεν είναι στερεωμένες και στρίβουν προς τα επάνω. Επίσης όταν υπάρχει ένα σκαλοπάτι μεταξύ δύο δωματίων ή μεταξύ λουτρού και διαδρόμου. Τέτοιες κατασκευές πρέπει ν' αποφεύγονται, γιατί κάποια στιγμή θα ξεχασθεί κανείς και θα σκοντάψει. Μια θεραπεία που μπορεί να εξετασθεί είναι η διαμόρφωση εκ των υστέρων του σκαλοπατιού σε ράμπα με μικρή κλίση. Τα παιδιά υπόκεινται στον ίδιο κίνδυνο. Επίσης κινδυνεύουμε όλοι για απότομο πέσιμο και κάταγμα όταν γλιστράει ο πυθμένας της μπανιέρας. Ωσότου η βιομηχανία φτιάξει μπανιέρες με επιφάνεια που δεν γλιστράει, πρέπει να βάλουμε στον πυθμένα κάποια λαστιχένια προσθήκη (χταπόδι).
  26. Πολλά εγκαύματα και ακρωτηριασμοί έχουν γίνει από πυροτεχνήματα. Μερικά από αυτά είναι εκρηκτικά και κατασκευάζονται πρόχειρα και παράνομα από δυναμίτιδα. Τις ημέρες του Πάσχα πρέπει να ελέγχουμε τι κρατούν τα παιδιά και τι βάζουν στην τσέπη τους. Μερικά πυροτεχνήματα που εκτοξεύονται ψηλά εξακολουθούν να ανάβουν ακόμα και όταν πέφτουν κάτω. Έτσι έχουν προκληθεί εγκαύματα.
  27. Αναφέρθηκαν περιπτώσεις που κάποιο παιδί έριξε οινόπνευμα για να ενισχύσει τη φωτιά μιας ψησταριάς πιέζοντας ένα πλαστικό μπουκάλι. Από την ακτίνα της συνεχούς ροής γύρισε πίσω η φωτιά και μεταδόθηκε στο μπουκάλι του οινοπνεύματος με αποτέλεσμα να πάθει το παιδί σοβαρά εγκαύματα που δεν μπορούν ν' αποκατασταθούν ποτέ πλήρως με εγχειρήσεις. Και στο σημείο αυτό οι ενημερωμένοι γονείς θ' αποφύγουν αυτή την πρακτική και θα προλάβουν ένα ατύχημα. Το καλλίτερο μάλιστα είναι να μην αγοράζουν πλαστικά μπουκάλια με οινόπνευμα.
  28. Όλα τα μεγάλα ψυγεία (για κρέας, για λαχανικά, για γούνες κ.λ.π.) ακόμα και όταν δεν λειτουργούν, εφ' όσον χωράει μέσα άνθρωπος ή μικρό παιδί πρέπει ν' ανοίγουν οπωσδήποτε και από μέσα. Αν αυτό δεν συμβαίνει, πρέπει οι πόρτες των ψυγείων αυτών να τροποποιηθούν πριν θρηνήσουμε και άλλους θανάτους από την αιτία αυτή.
  29. Συνεχίζεται στην Ελλάδα ένα είδος ατυχήματος που έχει σχέση με την ευθύνη των κυνηγών και η τραγική συχνότητά του με παρόμοιες πάντα συνθήκες χαρακτηρίζει τη χώρα μας: είναι οι πυροβολισμοί και οι ανθρωποκτονίες με δράστες νήπια ή παιδιά που περιεργάζονται κυνηγετικά όπλα, που βρίσκουν κρεμασμένα, γεμάτα και ανασφάλιστα. Η ευθύνη του κυνηγού σε κάθε τέτοια περίπτωση -αλλά και των γονέων- είναι μεγάλη. Τελευταία έγιναν συχνότερα και ατυχήματα με δράστες ή θύματα παιδιά, των οποίων ο πατέρας υπηρετούσε στην αστυνομία και άφησε ακλείδωτο το υπηρεσιακό του περίστροφο στο σπίτι.
    Στις συνέπειες των αφάνταστα σκληρών αυτών περιστάσεων επάνω στις οικογένειες των θυμάτων, που έγιναν στόχος ενός όπλου είτε από λάθος είτε από άγνοια, πρέπει να προστεθούν οι ψυχολογικές συνέπειες επάνω στον ίδιο τον ακούσιο δράστη. Σε μια περίπτωση δεκάχρονου αγοριού που σκόπευε και κτύπησε θανάσιμα συμμαθητή του, το παιδί, αποκαλούμενο απ' όλο το χωριό "δολοφόνος", αναγκάσθηκε ν' αλλάξει και σχολείο και χωριό για να ξεφύγει από μια κοινωνική καταδίκη (αν αυτό θα γίνει ποτέ δυνατό μέσα του).
  30. Μερικά παιχνίδια που έγιναν μόδα κατά καιρούς αποδείχθηκαν κατόπιν πολύ επικίνδυνα και απαγορεύθηκαν, όπως
    α) δύο ξύλινες μπάλες δεμένες σε κοντό κορδόνι που έκαναν τρικ-τρακ αλλά και προκαλούσαν βλάβες στα δάχτυλα που τις κρατούσαν και
    β) το χούλα-χουπ, δηλαδή ένα ξύλινο τσέρκι που το γύριζαν γρήγορα γύρω στο σώμα, ώστε να μην πέφτει κάτω, αλλά προκάλεσε πολλές βλάβες σπονδυλικής στήλης σε περιπτώσεις υπερβολικών κινήσεων του κορμού κάποια εποχή. Γιατί οι αθλητικές ασκήσεις διαφέρουν απ' τα παιχνίδια και υπάγονται σε κανόνες ασφαλείας. Τελευταία στεφάνια όμοια με χούλα-χούπ χρησιμοποιούνται πολύ συχνά στα σχολεία από γυμνάστριες για γυμναστική. Αλλά μερικές μαθήτριες τα χρησιμοποιούν και στο σπίτι για το παιχνίδι χούλα- χουπ, που έχει, όπως ελέχθη, απαγορευθεί. Αυτό δεν πρέπει να γίνεται.
ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΤΣΕΛΙΚΑΣ
Υγιεινολόγος Ιατρός

30 Instructions Against Child Accidents for Parents

My frequent recent visits to a hospital reminded me of the various reasons people end up in hospitals. The health care system in Greece is in bad shape, partly because of our own carelessness that sometimes gets us in need of health services due to accidents that could very well have been avoided, thus unduly increasing costs and, more importantly, reducing quality of life.

This is a translated summary by the creator (here is the full version in Greek, with illustrations) of a leaflet printed in Messolonghi, Greece in the early 1990s by the Health Service. It was distributed to parents to aid the prevention of home accidents. The leaflet's writer has used the first results of a large statistical research that started in 1986, sponsored by the European Union (EHLASS: European Home and Leisure Accidents Surveillance System). I am sure that this is useful for parents of other countries, too (visit EU's Injury prevention web page for more). If measures like the following are not taken, the house will continue to be a more dangerous place than any workplace.

30 Instructions for Parents


See that your home is not a very dangerous environment


  1. Infants should be supervised every minute.

  2. Let everyone of us visit again one’s own home as inspector. Let us look around and be assured that we have not left near a child:
    • things smaller than 5 cm,
    • articles which can cut or pierce,
    • matches,
    • medicines,
    • glassware.

  3. Lock chemical liquids. Caustic soda in bottles of cleaners can kill or condemn a child to a series of operations. Also chlorine, kerosine, naphtha, alcoholic drinks are common causes of poisoning. Don’t put a dangerous liquid out of its proper bottle into another bottle or glass, even with a label. Labels are good for grown-ups only.

  4. Don’t leave alone a baby with the milk bottle. Suffocation can happen also with soft pillows. Don’t tie long cords or strings to the milk bottle or the nipple or onto the craddle or the park of a baby. These might wind round his or her neck. Plastic bags should also have holes in the bottom, because children put them round their head.

  5. Fasten the baby on the high chair so that standing up would be impossible. Do not put the high chair near the table, because thje baby with a kick could cause falling with the chair.

  6. When you have the baby in the bathtub don’t leave it to answer the phone or open the door. Don’t put hot water in the bathtub before the cold water. A child may enter the tub meanwhile and be burned.

  7. Keep always a protective grate in front of the fireplace. Remember though that the most frequent cause of child burns has been shown to be spilling coffee or tea or soup or frying oil on babies/children when an adult is alone with them while serving or cooking.

  8. Use the sensitive automatic switch in the central electricity board of the house to prevent electrocution.

  9. To prevent drowning at sea:
    • teach swimming to children
    • everybody swim only two hours after a main meal
    • remind children that the height of diving has a vital relation with the depth of the sea , which they have to cheque each time.
    • remind children that the depth of the sea changes in the same place.
    • see that life-saving means exist
    • learn artificial respiration mouth-to-mouth.

    Authorities should be notified when criss-crafts pass near swimmers at the beach, this is a potential terrible crime.

  10. When toddlers move around, don’ t leave things in the middle of the room or cables hanging along. Thus you avoid bad falls.

  11. Control the brakes of the bicycles.

  12. In houses with infants put a gate in the upper end of staircases. Close this safely.

  13. Stick paper lines or other signs on big glass panes of doors, so it can be seen that they are closed. Serious cuts have occurred
    when running children or other persons try to pass through such clean glass panes, which are invisible.

  14. Teach children not to put their fingers in the edge of doors of cars or rooms. Have in mind the common danger of fingers pressed by doors.

  15. Don’t pull with force the arm of a child in the street to protect him (her). Many parents have caused arm dislocation in this way.

  16. Builders should pull out all nails from planks. Boys use to visit construction sites and often step on nails.

  17. Schoolchildren should be supervised better when they have break at school or when they go up and down stairs. Nasty practical jokes, tripping up, the spirit of domination and violence cause accidents of pupils with results which surpass the knowledge of a child.

  18. Teachers at school should not give big and heavy balls to small children. The EHLASS Research revealed the frequency of finger injuries due to big balls. Parents can help to prevent this.

  19. Parent unions could see that playground equipment would be properly selected by specialists and well preserved. A guard should always be present in municipality playgrounds. Older children need a special supervision there.

  20. Be alert when the children exercise in climbing on trees. Especially fig-trees in Greece have been shown to cause falls.

  21. Advise children not to throw fruit peels on the road, which - apart of cleanliness - can cause very dangerous falls to themselves or other people.

  22. Dogs bite and terrify children and adults. Owned dogs should be accompanied and stray dogs must be collected.

  23. Children are taught mainly by the examples we give them. Avoid climbing on chairs or on aladder without help to chainge abulb or hang the curtains. Don’t open the tap of the car radiator, when the water is boiling. Bad burns of the thorax, throat or face have occurred in this way.

  24. Put vertical parallel railings in the balconies. Avoid horizontal bars or decorations. Avoid railings lower than 90 cm. Correct wrong railings with special plastic nets in houses where children live or come. Don’ t leave chairs near the edge of the balcony by the railing.

  25. Don’t polish floors with slippery wax. Avoid small carpets or thin mats, otherwise fix them on the floor steadily. In building a house avoid making internal surfaces to communicate with just one step (if the step is low it is even more dangerous). These warnings have to do with falls of people of all ages.

  26. Fireworks can cause injuries (burns or even amputations). See that the existing regulations are strictly followed.

  27. Bathtubs often cause nasty falls. Until all bathtubs are made with a non-slippery suface, put a special rubber mat on the bottom of your bathtub.

  28. Heavy cases of burns have been reported when a child (or some body else) has used methylated spirit (alcohol) to light a barbecue fire by pressing the plastic bottle. So fire has been transmitted to the whole bottle and then to the body. Remember this. Buy glass bottles of methylated spirit.

  29. All big refrigerators (for meat, furs etc.) should be made in such a way that opening from inside would be possible. Deaths from lack of oxygen have been reported of children which have entered to play in refrigerators that open only from outside. Same accidents have happened with locking trunks.

  30. Don’ t leave loaded guns in the reach of children, because they try them and have killed other children or grown-ups. Hunters should keep all rules concerning their rifles. Policemen also should never leave pistols unlocked. Unfortunately this kind of tragedy is not rare in some european countries.

  31. Think of other measures costumed for your own home.
Emmanuel Tselikas, M.D.

Saturday, March 7, 2009

Περικοπή Δαπανών και Ποιότητα Περίθαλψης: το άλλο με τον Τοτό το ξέρετε;

Ξεκινάω από το τέλος: Ακούμε σε αυτό τον τόπο για «χρηστή διαχείριση», «περικοπή δαπανών» και «ποιότητα περίθαλψης». Την ίδια ώρα που οι πολιτικοί μας συζητούν σοβαρά (τάχα μου) αυτά τα ζητήματα, στο ΓΝΑ ανοίγουν τα παράθυρα για να ρυθμίζουν τη θερμοκρασία στους θαλάμους, καθώς η θέρμανση λειτουργεί ανεξέλεγκτα!

Δεν αγανακτώ καν πια, τόσο έχω συνηθίσει τον παραλογισμό: Πηγαινοέρχομαι εδώ και μερικές μέρες στο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών "Γεώργιος Γεννηματάς". Συμβαίνει να διανύουμε ταυτόχρονα την περίοδο της μεγάλης οικονομικής κρίσης, οδεύοντας, κατά τους απαισιόδοξους, προς ύφεση. Και ακούμε για διάφορα μέτρα, μεταξύ των οποίων και περιορισμούς της σπατάλης στον δημόσιο τομέα. Στο θάλαμο που επισκέπτομαι η θέρμανση ανάβει πρωί, μεσημέρι & βράδυ ανεξαρτήτως καιρικών συνθηκών και θερμοκρασίας. Οι τέσσερις ηλικιωμένες γυναίκες εκεί κοιμούνται ανήσυχα όχι μόνο εξαιτίας των προβλημάτων υγείας τους, αλλά και λόγω ζέστης! Χρέη ρυθμιστή θερμοκρασίας εκτελεί... το παράθυρο και οι επιλογές είναι αέρας και πόρτες που κοπανάνε ή αφόρητη ζέστη!

Η πρώτη μου σκέψη ήταν ότι κάποιος τα παίρνει από την προμήθεια πετρελαίου και επωφελείται από τη σπατάλη. Μετά είδα ότι το νοσοκομείο, ευτυχώς, τροφοδοτείται με φυσικό αέριο. Αλλά το αέριο είναι μονοπώλιο, πληρώνει και αυτό μίζες;

Για την ιστορία, αυτά που άκουσα από τους λίγους ασθενείς και τους επισκέπτες τους συνοψίζονται στα εξής (η σειρά τυχαία):
  • Παρά τις δυσκολίες στις συνθήκες, οι γιατροί προσπαθούν φιλότιμα
  • Οι νοσοκόμες είναι απρόθυμες, συχνά αναιδείς και ενίοτε άσχετες (συνδέεται, άραγε, με το γεγονός ότι δεν είναι μόνιμες;)
  • Η ζέστη είναι υπερβολική, βασανιστική και ενδεικτική της αδιαφορίας, κακοδιαχείρισης και ανικανότητας της διοίκησης
  • Επικρατεί ανοργανωσιά, ειδικά σε σχέση με τις εξετάσεις (φέρνουν φαγητό σε ασθενείς που δεν πρέπει να φάνε πριν, τους δίνουν απροειδοποίητα τα σχετικά φάρμακα ώρες νωρίτερα και, αφού τα έχουν πάρει, τους απαγορεύουν να πάνε στην τουαλέτα, τους πάνε σε λάθος εργαστήρια)
Θα περίμενε κανείς κάτι τόσο απλό όπως το θέμα της θερμοκρασίας στους χώρους να είναι λυμένο σε ένα σύγχρονο νοσοκομείο. Από την άλλη, είμαστε στη χώρα που οι διοικήσεις των υπουργείων παρήγγειλαν (κατ’ εξαίρεση!), στους υπαλλήλους να κλείσουν τα φώτα και τον κλιματισμό την καλοκαιρινή μέρα που τους σχόλασαν στις 12:00 λόγω καύσωνα και κινδύνου για blackout…

Tuesday, February 10, 2009

"Αναλογική πολλαπλών επιλογών"

Οι εθνικές εκλογές είναι πάντα στην ημερήσια διάταξη τα τελευταία χρόνια.Το κείμενο που ακολουθεί είναι πιστή μεταφορά δημοσιεύματος της εφημερίδας "H Καθημερινή" (της 29/11/1991, σύμφωνα με την ανάρτηση «Η ΔΙΕΞΟΔΟΣ ΣΤΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΑΔΙΕΞΟΔΑ - Ο ΔΙΚΑΙΟΤΕΡΟΣ ΕΚΛΟΓΙΚΟΣ ΝΟΜΟΣ»). Το έχω ξαναναρτήσει στο παρελθόν (~1997), πριν την έκρηξη των blogs. Ελπίζω αυτή τη φορά να οδηγήσει σε συζήτηση.
Θα ήθελα να δω προτάσεις πιο άμεσης Δημοκρατίας, τώρα που έχουμε τα εργαλεία. Εδώ όμως βλέπουμε ότι υπάρχουν αληθινές εναλλακτικές στην Ενισχυμένη Αναλογική, που ενσωματώνουν τη λαϊκή αποδοχή (ή όχι) στη συνολική εικόνα της κάθε πολιτικής παράταξης.

ΑΠΟΨΕΙΣ / Η KAΘHMΕΡΙΝΗ

"Αναλογική πολλαπλών επιλογών"

ΝΕΟ ΕΚΛΟΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ, "ΚΛΕΙΔΙ" ΓΙΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Παρουσίαοη: ΔHMHTPH ΚΑΠΡΑΝΟΥ
Ο όρος "Δημοκρατiα", ταλαιπωρημένος και ως έννοια, είναι σήμερα, ασφαλώς, δημοφιλής όσο ποτέ άλλοτε. Η παταγώδης κατάρρευση των γνωστών αντιδημοκρατικών καθεστώτων, καθιστά πλέον το δημοκρατικό πολίτευμα ως το "πολiτευμα των πολιτευμάτων".
Η δημοκρατία, φυσικά, απαιτεί αρκετούς άρχοντες και όργανα. Και εκεί είναι -όπως η ιστορία έχει διδάξει- που αρχίζει το πρόβλημα, η νόθευση -αν θέλετε- του πολιτεύματος με τις πανάρχαιες ρiζες αλλά και την πλέον ευαiσθητη υφή. Τα εκλογικά συστήματα εiναι -ήταν πάντοτε εξάλλου- οι δεiκτες του πόσο σωστά εφαρμόζεται ή πόσο σωστά λειτουργεί η δημοκρατία, η οποία είναι άρρηκτα δεμένη με την ελευθερία, την ισοπολιτεία, τη λαϊκή κυριαρχία. Όσο λιγότερο νοθεύεται η λαϊκή έκφραση τόσο καλύτερα λειτουργεί η δημοκρατία, με στόχο πάντοτε την επiτευξη της απόλυτης εφαρμογής των εντολών που δίνει ο πολίτης με την ψήφο του σε εκείνους που επιλέγει να τον κυβερνήσουν.
Με βάση τις παραπάνω αρχές, ο κ. Βασίλειος Αρβανίτης, πολιτικός επιστήμων, προτείνει με μελέτη του το σύστημα της "Αναλογικής Πολλαπλών Επιλογών", υποστηρiζοντας ότι αποτελεi τη δικαιότερη λύση και βρίσκεται πολύ κοντά ατην έννοια της λαϊκής κυ ριαρχίας. Με γνώμονα την άποψη ότι το εκλογικό σύστημα αποτελεi το "κλειδί" που θέτει σε λειτουργία τη δημοκρατία ως πολίτευμα, ο Β. Αρβαντίτης "ξεπερνά" την "απλή αναλογική", υηοστηρiζοντας ότι με την εφαρμογή της εκτρέφονται και ανθούν: α) ο κατακερματισμός των πολιτικών δυνάμεων, αφού παρέχεται η ιδιότητα του αποφασιστικού ρυθμιστή σε ασήμαντες μειοψηφίες, β) η αθέμιτη κομματική συναλλαγή κατά το στάδιο των επαφών για το σχηματισμό συμμαχικής κυβέρνησης, γ) η εκβιαστική συμπεριφορά των μικρών απέναντι στα μεγάλα κόμματα, δ) η κυβερνητική αστάθεια και ε) ο κομματικός φανατισμός, το ρουσφέτι, η δημαγωγία, οι ταξικές αντιπαραθέσεις.
Η "απλή" -κατά τον εμπνευστή των "πολλαπλών επιλογών"- (με όσα ακολουθούν όταν ένα κόμμα δεν πάρει το 50% "συν ένα") στην ουσία πετάει στο καλάθι τη λαϊκή ψήφο αλλά και τις προεκλογικές υποσχέσεις των κομμάτων. Με την "ενισχυμένη αναλογική" -πάντα κατά τον κ. Αρβανίτη- εκτρέφονται και ανθούν: α) ο δικομματισμός και η πόλωση, β) η παρακώλυση της πολιτικής ανανέωσης, γ) ο κομματικός φανατισμός και η αντιπαράθεση σε κάθε πεδίο της κοινωνικής δραστηριότητας. Φυσίκά, η "ενισχυμένη" δεν βοηθά τη δημοκρατiα, αφού επιτρέπει σε μειοψηφίες να γίνονται πανίσχυρες κυβερνήσεις.
Όπως φαίνεται στον πίνακα, κανένα κομμα δεν πήρε το "50%+1" των ψήφων. Το "Φιλελεύθερο" κερδίζει 155 έδρες αν και πήρε λιγότερες πρώτες προτιμήσεις από το "Ριζοσπαστικό". Έχει, όμως, κερδίσει περισσότερες "δεύτερες" και "τρίτες". Έτσι, οι υπόλοιπες 145 έδρες "μοιράζονται" αναλογικά στα υπόλοιπα κόμματα.
Με το "Πλειοψηφικό" (που επiσης έχουμε δοκιμάσει, όπως και τα δύο προηγούμενα συστήματα στη χώρα μας), αφανiζονται όλα τα άλλα κόμματα, όταν η εκλογική περιφέρεια ταυτίζεται με την Επικράτεια. Παράλληλα, έχει όλα τα "μείον" της "ενισχυμένης" και γι' αυτό, άλλωστε, σπάνια εφαρμόζεται.
Το σύστημα "Αναλογικής Πολλαπλών Επιλογών", που προτείνει ο Βασ. Αρβανiτης, βασίζεται στη δυνατότητα του πολίτη να έχει περισσότερες της μιας επίλογής κόμματος ή υποψηφίου. Στο παράδειγμα που ακολουθεί φαίνεται ο τρόπος λειτουργίας του συστήματος.
Έστω ότι έχουμε προεδρική εκλογή απ' ευθείας από τον πολίτη. Οι υποψήφιοι είναι οκτώ: Βενιζέλος, Δραγούμης, Καποδiστριας, Κουντουριώτης, Μαυροκορδάτος, Μεταξάς, Παπαναστασiου. Τρικούπης.
Οι ψηφοφόροι επιλέγουν, υποχρεωτικά, σύμφωνα με τον εκλογικό νόμο, πέντε από τους οκτώ υποψηφiους και τους κατατάσσουν κατά σειρά ηροτiμησης στο ειδικά σχεδιασμένο ψηφοδέλτιο, στο οποίο υπάρχουν οι αύξοντες αριθμοί.
Με τον τρόπο αυτό κάθε υποψήφιος συγκεντρώνει πέντε ειδών προτιμήσεις (ΑΒΓΔΕ), διαφορετικής βαρύτητας, σε διάφορα ποσοστά. Στην καταμέτρηση λαμβάνονται κατ' αρχήν τα ποσοστά της Α προτίμησης. Αν ένας από τους υποψήφιους έχει συγκεντρώσει την "πρώτη" επιλογή στο 50% "συν ένα" των ψήφων τότε εκλέγεται με βάση την απλή αναλογική, που εφαρμόζεται χωρίς πρόβλημα. Αν όχι -κάτι που συμβαίνει συνήθως- τότε λαμβάνονται υπόψη αθροιστικά τα ποσοστά "πρώτης" και "δεύτερης". επιλογής και εκλέγεται ο υποψήφιος που συγκέντρωσε το μεγαλύτερο ποσοστό επειδή εiναι άμεσα και έμμεσα αποδεκτός από την απόλυτη πλειοψηφία των εκλογέων. Αν δεν προκύψει θετικό αποτέλεσμα, η διαδικασία συνεχίζεται με τη διαδοχική προσμέτρηοη και άλλων προτιμήσεων (Α+Β+Γ ή Α+Β+Γ+Δ και λοιπά) έως ότου υπάρξει θετικό αποτέλεσμα.
Με τον iδιο τρόπο μπορεί να γίνει η εκλογή στις βουλευτικές εκλογές, όπου ο ψηφοφόρος έχει πάλι το δικαίωμα περισσότερων της μιας επιλογών και επιλέγει ένα κόμμα ως "πρώτο", ένα ως "δεύτερο", και "τρίτο" (μέχρι πέντε) στις προτιμήσεις του.
Στη καταμέτρηση εφαρμόζεται πάλι το σύστημα της "Απλής" στην περίπτωση που ένα κόμμα έχει συγκεντρώσει το 50% "συν ένα". Αν όχι, γίνεται πάλι η καταμέτρηοη προτιμήσεων (Α+Β ή Α+Β+Γ κλπ.). Το κόμμα που έρχεται πρώτο σε άθροισμα προτιμήσεων κερδίζει τις μισές "συν πέντε" (δηλ. 155) έδρες του Κοινοβουλiου, ώστε να μπορεί να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση, ενώ οι υπόλοιπες 145 έδρες κατανέμονται με βάση τα αθροίσματα των προτιμήσεων.
Προτεiνεται επίσης και δεύτερος τρόπος, με διαχωρισμό της δυνάμεως των εδρών σε Νομοθετικό Σώμα (150) και Εκτελεστικό Σώμα (150). Για το μεν Νομοθετικό ο καταμερισμός γίνεται με βάση την απλή αναλογική, ενώ για το Εκτελεστικό με βάση την "Αναλογική Πολλαπλών Επιλογών". Έτσι, επιτυγχάνεται ο διαχωρισμός της Νομοθετικής από την Εκτελεστική εξουσiα, που είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την εύρυθμη λειτουργiα της Δημοκρατίας. Η εκλογή βουλευτών γiνεται με σταυρό προτίμησης.
Ο εμπνευστής του συστήματος έχει απευθυνθεί κατά καιρούς στη Βουλή και τα κόμματα, αλλά το σύστημά του μάλλον δεν κρίθηκε κατάλληλο για να εφαρμοσθεί. Ο ίδιος, πάντως, εμμένει στην άποψη ότι με τις "πολλαπλές επιλογές" διασφαλίζεται πολλαπλώς η λειτουργία της Δημοκρατίας.
Όπως φαίνεται στον πίνακα, κανένα κόμμα δεν πήρε το "50%+1" των ψήφων. Το "Φιλελεύθερο" κερδίζει 155 έδρες αν και πήρε λιγότερες πρώτες προτιμήσεις από το "Ριζοσπαστικό". Έχει, όμως, κερδίσει περισσότερες "δεύτερες" και "τρίτες". Έτσι, οι υπόλοιπες 145 έδρες "μοιράζονται" αναλογικά στα υπόλοιπα κόμματα.
Α/ΑΚΟΜΜΑΤΑΠΡΟΤΙΜΗΣΕΙΣ ΣΕ ΠΟΣΟΣΤΑΚΑΤΑΝΟΜΗ
ΕΔΡΩΝ
ΑΒΓΔΕΑ+ΒΑ+Β+Γ
1ΑΓΡΟΤΙΚΟ1089812182717
2ΕΡΓΑΤΙΚΟ1819171616375433
3ΚΟΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟ86755142113
4ΛΑΪΚΟ33223685
5ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟ78121716152717
6ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΟ2419181616436138
7ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟ21252118154667155
8ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟ912141817213522
ΣΥΝΟΛΑ100100100100100200300300