Με την προκήρυξη των προηγούμενων εκλογών έλαβα την απόφαση ποιο κόμμα θα στηρίξω. Τα αποτελέσματα δεν μπορώ να πω ότι με δικαίωσαν, αφού καμία από τις επιλογές μου δεν μπήκε στη βουλή. Έτσι, δεν μετάνιωσα για την επιλογή μου, αφού, έστω και με αυτό τον οδυνηρό τρόπο, η ψήφος μου δεν θα έπιανε καλύτερο τόπο αλλού.
Και σ' αυτές τις εκλογές ισχύουν περίπου τα ίδια με τις προηγούμενες, μόνο που τώρα ξέρουμε ότι δεν είναι απολύτως ακριβές ότι "η δημοκρατία δεν έχει αδιέξοδα". Επίσης, τώρα έχουμε ακριβείς μετρήσεις των δυνάμεων των κομμάτων και του ύψους της αποχής, καθώς και τις συνέπειές τους.
Η συζήτηση κυριαρχείται, φυσικά, από τα αποτελέσματα, την αποτυχία δημιουργίας κυβέρνησης, αλλά και από τις δημοσκοπήσεις, που δίνουν τον ΣΥΡΙΖΑ πρώτο κόμμα στις ερχόμενες εκλογές. Αυτή η πιθανότητα προκάλεσε δύο αντιδράσεις:
- Η ΝΔ "κάλεσε" τα πρώην στελέχη της σε πανστρατιά, ώστε να κρατήσει την πρωτιά η ίδια
- Ο κος Στέφανος Μάνος πρότεινε σε όλα τα φιλοευρωπαϊκά & μεταρρυθμιστικά κόμματα να δημιουργήσουν ένα νέο, ενιαίο κόμμα (που θα δικαιούται τις +50 έδρες της πρωτιάς) και περιλαμβάνει ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, Δημοκρατική Συμμαχία, "δημιουργία, ξανά!", Δράση-Φιλελεύθερη Συμμαχία και ανεξάρτητες προσωπικότητες
Επομένως, τι κάνουμε;
Ήλπιζα να μπορώ πάλι να αποφασίσω γρήγορα. Δυστυχώς, αν και η προεκλογική περίοδος ήδη εξελίσσεται, τα δεδομένα στο μεταρρυθμιστικό χώρο δεν έχουν διαμορφωθεί ακόμα.Δεν μου είναι προφανές ότι η άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ δικαιολογεί τόσο πανικό. Οι εμφανίσεις του κου Τσίπρα και άλλων στελεχών του στα ΜΜΕ, ο χειρισμός της εντολής διερεύνησης δημιουργίας κυβέρνησης, το πρόγραμμα, η στάση του στο μνημόνιο κτλ. έχουν αναδείξει διάφορες αντιφάσεις και έχουν ήδη βλάψει την αξιοπιστία και τη γενικότερη εικόνα του κατά τρόπο που πιθανολογώ ότι δεν έχει αποτυπωθεί στις δημοσκοπήσεις ακόμα. Άλλωστε, ο κος Τσίπρας παραδέχτηκε ότι δεν προτείνει εύκολες λύσεις (αληθές, αφού η δραχμή είναι η δυσκολότερη, άρα χειρότερη λύση...). Επομένως αρκεί να καταδειχθεί ποιος προτείνει καλύτερη και ταυτόχρονα ρεαλιστικότερη επαύριο (αυτό, βέβαια, ισχύει στους πληροφορημένους λαούς...).
Ο άλλος μεταρρυθμιστικός πόλος, η "δημιουργία, ξανά!", κινείται με ταχείς ρυθμούς και με μεγάλη δυναμική. Έχει ήδη ξεκαθαρίσει ότι θα συμμετάσχει στις εκλογές αυτόνομα, χωρίς όμως να αποκλείει και συνεργασίες, πχ. με τη Δράση ή/και τους Οικολόγους/Πράσινους. Με τα δεδομένα των προηγούμενων εκλογών, πιθανολογώ ότι οποιαδήποτε συνεργασία θα έχει για όχημα την ίδια τη "δημιουργία, ξανά!". Ένα προφανές όφελος αυτού είναι ότι αποκλείει την πιθανότητα να χρειαστεί έστω και ελάχιστη στροφή ή προσαρμογή της στρατηγικής κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας (στοιχείο που, αντίθετα, έχει δυστυχώς "παγώσει" τη Δράση-ΦιΣ) και της επιτρέπει να συγκεντρωθεί στην έκθεσή της σε ολόκληρο το εκλογικό σώμα, έναντι του 20% που, κατά δήλωση του κου Θάνου Τζήμερου είχε επιτύχει στις εκλογές.
Για την οικονομία της συζήτησης, δεν θα στήριζα με τίποτα αυτοτελώς το ΠΑΣΟΚ ή τη ΝΔ. Αμφότερα έδωσαν εξετάσεις με παταγώδη αποτυχία. Ειδικά το ΠΑΣΟΚ, τι θα κάνει ως συγκυβέρνηση με δυο-τρεις ακόμα που δεν μπόρεσε να κάνει με αυτοδυναμία ή με μόνο εταίρο τη ΝΔ; Έτσι, θα τοποθετηθώ σε σενάρια γύρω από τη στάση που θα τηρήσει η Δράση-Φιλελεύθερη Συμμαχία:
- Πανστρατιά ΝΔ με αρχηγό τον Αντώνη Σαμαρά
Όπως και να 'χει, κανένα σενάριο με αρχηγό τον κο Σαμαρά δεν με εκφράζει. Ο αρχηγός της ΝΔ δεν επέδειξε υπεύθυνη στάση σε κανένα κρίσιμο θέμα και δεν παρουσιάζει οποιοδήποτε εχέγγυο ότι θα συμπεριφερθεί καλύτερα στο μέλλον.
Έπειτα, πόσες επιστροφές χρειάζονται για να θεωρηθεί ότι έχουμε πανστρατιά; Προσμετρώντας (με χαλαρή χρονολογική σειρά) τα σημαντικά στελέχη Μάνο, Ανδριανόπουλο, Καρατζαφέρη, Μπακογιάννη και Καμμένο, θα ήθελα 50% επιστροφές. Όμως:
Η συμμετοχή του κου Μάνου έχει ήδη διαψευστεί. Η φημολογούμενη συμμετοχή της κας Μπακογιάννη σε αυτό το σχήμα αντιλαμβάνομαι ότι είναι μοναδική ευκαιρία να ξαναβάλει τον εαυτό της σε τροχιά εξουσίας, αλλά αυτό αφορά μόνο την ίδια. Η άνευ προγραμματικών όρων επιστροφή της απλώς θα βλάψει κι άλλο την ήδη προβληματική της αξιοπιστία, χωρίς να ωφελεί αυτήν της ΝΔ. Ο κος Καρατζαφέρης ελάχιστη διαφορά μου κάνει και για τους υπόλοιπους εκτιμώ ότι δεν υπάρχει πιθανότητα. Άλλωστε, αν έθεταν τους όρους που θα ήθελα, θα τους απέρριπτε ο κος Σαμαράς. [αδιάφορη επιλογή]
- Πανστρατιά ΝΔ με εκλογή νέου αρχηγού
Ο συμβολισμός της αποχώρησης Σαμαρά είναι τόσο υψηλός, που δικαιολογεί υψηλές προσδοκίες (ακόμα και αν θα ήταν πάλι υποψήφιος)! Έτσι, το πράγμα θα γινόταν ενδιαφέρον. Το πόσο, εξαρτάται από τον αρχηγό και τις προγραμματικές συμφωνίες που θα συνόδευαν την επάνοδο όποιου επέστρεφε. Ευκταίο σενάριο, αλλά με εξαιρετικά χαμηλές πιθανότητες υλοποίησης και δυσκολίες αποδοχής από τη βάση των μικρών κομμάτων. [3η επιλογή, υπό την προϋπόθεση συμμετοχής της Δράσης]
- Νέο κόμμα φιλοευρωπαϊστών και μεταρρυθμιστών (κομμάτων και προσώπων)
Η πρόταση του Στέφανου Μάνου, μοιάζει να είναι το ιδανικό σενάριο. Μπορούν με μικρές ή καθόλου αβαρίες να συμμετέχουν όλοι οι σχηματισμοί, μεγάλοι και μικροί (ίσως ακόμα και η "δημιουργία, ξανά!") και πρόσωπα που με τίποτα δεν θα επέστρεφαν/έμπαιναν στη ΝΔ. Η προγραμματική συμφωνία θα μπορούσε να είναι "εφαρμόζουμε τα θετικά του μνημονίου & μερικά ακόμα δικά μας και φεύγουμε απ' αυτό το συντομότερο" (θυμίζω την από καιρό θέση μου, ότι η ταχύτερη διέξοδος από το μνημόνιο είναι η εφαρμογή του. Τα πιο πολλά αρνητικά που περιέχει αφορούν την αποτυχία στην εφαρμογή του...).
Πρόκειται για φιλόδοξο σενάριο, καθώς εμπλέκονται πολλοί σχηματισμοί, αν και θα ήταν βιώσιμο ακόμα και με τη συμμετοχή της Δημοκρατικής Συμμαχίας μόνο (πιθανότητα που απομακρύνεται καθώς η κα Μπακογιάννη συγκλίνει με τον κο Σαμαρά). Από την άλλη, αν ξεπεραστεί αυτή η δυσκολία, η προγραμματική σύγκλιση είναι βατή και η βάση των εμπλεκομένων φορέων μπορεί εύκολα να την αποδεχτεί. [1η επιλογή]
- Συνεργασία Δράσης-ΦιΣ με "δημιουργία, ξανά!"
Αυτό το σενάριο είναι υποπερίπτωση των παραπάνω, αν δεν συμμετάσχει η Δράση-ΦιΣ. Η πιθανότητα να συνεργαστεί η ΔΞ σε όχημα άλλο από την ίδια της μου φαίνεται αμελητέα. Αλλά και η Δράση-ΦιΣ δεν ενδιαφέρεται γι' αυτό που σκέφτεται ο κος Σαμαράς. Συνεπώς, η πιθανότητα να τεθεί αυτό το σενάριο είναι υψηλή.
Τα αποτελέσματα των εκλογών δίνουν το προβάδισμα στη ΔΞ και το πάνω χέρι στον κ. Τζήμερο. Πιστεύω τον κο Μάνο όταν λέει ότι το πρόβλημά του δεν είναι η καρέκλα. Ελπίζω πως και ο κος Τζήμερος αντιλαμβάνεται ότι, παρά τη δυναμική της, η συμπίεση που θα υποστεί από την πόλωση μεταξύ ΝΔ & ΣΥΡΙΖΑ δεν θα αφήσει τη ΔΞ αλώβητη. Οφείλει να σεβαστεί ταυτόχρονα το σύνθημα "πολιτική χωρίς πολιτικούς" και την απαίτηση των ψηφοφόρων για συνεργασίες. Ευτυχώς, τα δύο δεν είναι καθόλου ασύμβατα, όταν ο μόνος πολιτικός της συζήτησης είναι ο Στέφανος Μάνος και δεδομένου ότι κανείς τους δεν έχει αποκλείσει συνεργασία με τον άλλο.
"Μα, δεν έληξε αυτό το θέμα στις τελευταίες εκλογές", σας ακούω να αναρωτιέστε. Όντως, πρόκειται για την συζήτηση που έγινε και τις παραμονές των προηγούμενων εκλογών, αλλά με τρεις σημαντικές διαφορές: τα πράγματα τώρα είναι πιο κρίσιμα, καταμετρήθηκαν οι δυνάμεις όλων των σχηματισμών και είναι όλοι σοφότεροι.
Επειδή αφορά λίγους και όχι τα πρώην μεγάλα κόμματα, αυτό το σενάριο είναι πολύ ευκολότερο, άρα ρεαλιστικότερο από την πρόταση Μάνου. Παρόλο που έχει διάφορες εκδοχές στην υλοποίησή του (πχ. συνεργασία, απορρόφηση κτλ.) είναι μια καθ' όλα ξεκάθαρη πρόταση με αντιμετωπίσιμες δυσκολίες υλοποίησης και αποδοχής από τη βάση των δύο σχηματισμών. [2η επιλογή]
- "δημιουργία, ξανά!" ή Δράση-ΦιΣ
Να ένα αδιέξοδο σενάριο: αυτόνομη κάθοδος και των δύο. Θα προτιμούσα να μην κατέβει καθόλου η Δράση-ΦιΣ, παρά οι μόνοι αληθινοί μεταρρυθμιστές (υποθέτω τη ΔηΣυμ εντός ΝΔ, οπότε χάνει τον τίτλο) να ξαναπαρουσιαστούν αυτόνομοι.
Δεν μπορώ να προεξοφλήσω ποιος θα φταίει σ' αυτό το σενάριο. Αλλά μου είναι και αδιάφορο: Πρώτον διότι εκτιμώ ότι η βάση τους σε ικανό βαθμό θα εγκαταλείψει και τους δύο λόγω της αποτυχίας αυτής και δεύτερον, διότι φοβάμαι ότι οι εκλογείς δεν είναι τόσο ψύχραιμοι στην ιδέα να μείνει η ψήφος τους εκτός βουλής, ενώ ανέρχεται ο ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία... [κανονίστε, αυτό δεν είναι επιλογή...]
Αντί επιλόγου
Είναι ενδιαφέρον που, εκεί που λέγαμε "τέρμα η πόλωση, ζήτω οι συνεργασίες" το αποτέλεσμα μας γύρισε, από την πίσω πόρτα, σε μία νέα έκδοση δικομματισμού. Το ~35% της αποχής (υψηλό, όσο ανακριβείς και να είναι οι εκλογικοί κατάλογοι) είναι απογοητευτικό και με κάνει να αναρωτιέμαι ποιοι, επιτέλους, ήθελαν τις εκλογές;
Το εκλογικό σύστημα έδειξε κι αυτό σοβαρές αδυναμίες, όπως το εκλογικό μέτρο του 3% που άφησε 19% των ψήφων εκτός βουλής και οι +50 έδρες στο πρώτο κόμμα, που δεν έδωσαν όχι αυτοδυναμία, αλλά ούτε καν κυβέρνηση συνεργασίας. Μήπως το 3% να επανεξεταστεί (πχ. να μην ισχύει για συνδυασμούς με διασπορά ψήφων σε όλη την επικράτεια) και εφεξής το δώρο να το παίρνουν από κοινού τα κόμματα που όντως θα καταλήγουν σε συνεργασία, αντί για το πρώτο (που θα διατηρούσε, πάντως, το πλεονέκτημα της πρωτοβουλίας των κινήσεων, παίρνοντας πρώτο την εντολή);
Τέλος, στις εκλογές ψηφίζουμε όποιον θέλουμε να έρθει, όχι ποιος να φύγει. Ας το θυμόμαστε διότι αυτόν που ψηφίσαμε, αυτός έρχεται!
Posts
