Όπως και τα προηγούμενα χρόνια, η ΕΡΤ εόρτασε, προ ημερών, την επέτειο του «μαύρου», που συμπίπτει και με την επέτειο της επανίδρυσής της. Φέτος, για πρώτη φορά, λίγες μέρες μετά από αυτές τις επετείους, στις 30 Ιουνίου, υπάρχει άλλη μία. Αυτή, τολμώ να προβλέψω, δεν θα μνημονευθεί…
Πρόκειται για την 1η επέτειο της παύσης λειτουργίας των Συμβουλίων Κοινωνικού Ελέγχου (ΣΚΕ) της ΕΡΤ, στις 30 Ιουνίου 2018.
Η λειτουργία των ΣΚΕ προβλέπεται από το Άρθρο 11 του Ν. 4324/15 επαναλειτουργίας της ΕΡΤ και αποτελεί εξέλιξη παρόμοιας πρόνοιας του ιδρυτικού νόμου της ΝΕΡΙΤ. Πρωτολειτούργησαν με κληρωμένους εθελοντές Πολίτες και επιλεγμένους από την ΕΡΤ Φορείς στην Αττική, το Δεκέμβριο 2015, και στην Κεντρική Μακεδονία περίπου ένα χρόνο αργότερα. Η πρώτη, 2ετής θητεία των πρώτων ΣΚΕ έληξε, μετά από 6μηνη παράταση, τον Ιούνιο 2018. Παρότι είχε προηγηθεί πρόσκληση ενδιαφερομένων να στελεχώσουν την επόμενη σειρά και ανταποκρίθηκαν ~500 πολίτες, η διαδικασία ουδέποτε ολοκληρώθηκε. Τον Ιανουάριο 2019 ανακοινώθηκε η μετατροπή της λειτουργίας τους σε ηλεκτρονική ('Ενημέρωση για τα Συμβούλια Κοινωνικού Ελέγχου της ΕΡΤ'), προσχηματικά, αφού ουδέποτε υλοποιήθηκε.Τα ΣΚΕ συνιστούν ένα μοναδικό, διεθνώς καινοτόμο, κοινωνικό, συμμετοχικό θεσμό, εξέλιξη παρόμοιας πρόνοιας του νόμου ίδρυσης της ΝΕΡΙΤ το 2014. Ο νέος αυτός θεσμός υλοποιήθηκε και πέτυχε αρκετά, ώστε να αποσπάσει ευνοϊκά σχόλια για την ΕΡΤ στην EBU ('Λογοδοσία της ΕΡΤ προς την ελληνική κοινωνία. Τα Συμβούλια Κοινωνικού Ελέγχου')!
Ωστόσο, δεν επεκτάθηκαν στις υπόλοιπες Περιφέρειες (σύμφωνα με τις ισχύουσες δεσμεύσεις της ΕΡΤ), ούτε σε περισσότερους φορείς (όπως υπήρχαν ενδείξεις ότι θα γινόταν), ούτε, έστω, εξακολούθησαν με νέες συνθέσεις, βάσει των Κανονισμών Λειτουργίας τους. Αντ' αυτών, απλώς «καταψύχθηκαν» από τη διοίκηση του κου Κωστόπουλου ('Δεν θέλει έλεγχο στην ΕΡΤ ο Βασίλης Κωστόπουλος;'). Σήμερα, η διοίκηση του κου Δρόσου εξακολουθεί την παρανομία της παύσης λειτουργίας τους.
Τα Συμβούλια Κοινωνικού Ελέγχου ήταν από τις λίγες θεσμικές παρεμβάσεις του ΣΥΡΙΖΑ, αντάξιες της ιδεολογίας και των εξαγγελιών του. Παρά το «μουδιασμένο» ξεκίνημα, την ανάμεικτη στάση της ΕΡΤ απέναντί τους (από ένθερμη, σε αδιάφορη, σε εχθρική μέχρι κατάργησης) και την ελάχιστη δημοσιότητα, το ΣΚΕ Αττικής, του οποίου υπήρξα κληρωτό μέλος, είχε αρχίσει να βρίσκει το βηματισμό του.
Εκτός από τις επαφές με τη μέση, κυρίως, διοίκηση της ΕΡΤ, έγιναν κάποια βήματα διαδικαστικής σταθεροποίησης και εξωστρέφειας, ειδικά όταν η αφιερωμένη στα ΣΚΕ (μόνο της Αττικής υπήρχε, τότε) μηνιαία τηλεοπτική εκπομπή «Πολίτες», ούτως ή άλλως θαμμένη στη νυχτερινή ζώνη, σταμάτησε, αιφνιδίως, μετά τη μετάδοση της τέταρτης. Έγιναν επαφές με το ΕΣΡ, την ΕΕΤΤ, την Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής, κάποια (πρωτίστως εξωκοινοβουλευτικά) κόμματα και την εταιρία τηλεοπτικών μετρήσεων Nielsen. Όλοι έδειξαν ενδιαφέρον και αποδέχτηκαν το ρόλο μας. Άλλους τους επισκέφτηκε μια επιτροπή μας και άλλοι επισκέφτηκαν εμάς, είτε στις μηνιαίες συνεδριάσεις της Ολομέλειάς μας, είτε στις συνεδριάσεις κάποιας από τις Επιτροπές μας. Επίσης, άρχισε μια δειλή, αυτόνομη παρουσία στο Διαδίκτυο, άλλη από την επίσημη της ΕΡΤ (που τη χειριζόταν μόνη της) και μια τακτική ραδιοφωνική εκπομπή στην ΕΡΤ-Open, που οι συντελεστές της κρατάνε ακόμα.
Πολλά έγιναν, που δεν άπτονται της παρούσας ανάρτησης και ακόμα περισσότερα δεν έγιναν. Το κυριότερο που δεν έγινε, ήταν η ανανέωση της λειτουργίας, έστω των δύο ΣΚΕ που πρόλαβαν να λειτουργήσουν, της Αττικής και της Κεντρικής Μακεδονίας, όπως προβλέπει ο νόμος, οι σχετικές δεσμεύσεις της ΕΡΤ και ο Κανονισμός Λειτουργίας των Συμβουλίων Κοινωνικού Ελέγχου.
Ήταν τα ΣΚΕ τέλεια; Θα έκαναν την ΕΡΤ έναν αξιοπρεπή, δημόσιο (αντί για κρατικό), ανταγωνιστικό ραδιοτηλεοπτιδικτυακό οργανισμό;
Μπορώ να εκφέρω γνώμη για το ΣΚΕ Αττικής, όπου υπηρέτησα δυόμισι χρόνια.
Όχι, δεν ήταν διόλου τέλειο. Οι ατέλειες ήταν πολλές, τόσο λειτουργικές και δομικές, όσο και ανθρώπινες. Ωστόσο, λειτούργησαν αξιοπρεπώς, βελτιώνονταν κάθε μήνα και εκτέλεσαν ικανοποιητικά το συμβουλευτικό και ελεγκτικό τους ρόλο. Μόνο που ελάχιστοι αρμόδιοι έδειξαν ενδιαφέρον να ακούσουν, λιγότεροι δέχθηκαν να ελεγχθούν και ακόμα λιγότεροι εφάρμοσαν κάποιες από τις πολλές, συχνά ανέξοδες, προτάσεις μας.
Κανένας δεν σώζεται με το ζόρι. Αν τα κέντρα εξουσίας που την ελέγχουν ήθελαν, αυτό θα ήταν αρκετό για μια καλύτερη ΕΡΤ. Αν και οι παρεμβάσεις των ΣΚΕ λαμβάνονταν υπόψη και έπιαναν τόπο, θα είχαμε μια ακόμα καλύτερη ΕΡΤ. Αλλά αυτό δεν αλλάζει την προϋπόθεση της θέλησης της εξουσίας.
Επίσης, ας μην ξεχνάμε ότι οι επιδιώξεις της εξουσίας δεν συμπίπτουν, απαραίτητα, με τις επιδιώξεις και τα αιτήματα της κοινωνίας ;)
Το ΣΚΕ Αττικής την έκανε τη δουλειά του και πολύ καλά, αν συνυπολογιστεί η απροθυμία της ανώτατης διοίκησης να συνεργαστεί, ακόμα και να τηρήσει τις ίδιες της τις δεσμεύσεις. Έφτασαν ποτέ τα, γραμμένα κατ' απαίτηση της ΕΡΤ, «Πορίσματα» του ΣΚΕ στη Βουλή, όπου θα τα παρέδιδε, υποτίθεται, η διοίκηση; Όχι!
Νεανικές αδυναμίες ενός θεσμού, που αργά, αλλά σίγουρα, η επερχόμενη δημοσιότητα θα διόρθωνε, θεωρώ. Διότι, εύκολα αγνοείς αγνώστους που το νοιάζονται το μαγαζί και δεν κάνουν φασαρία προς τα έξω. Πώς τους αγνοείς όταν εμφανιστούν στη Βουλή, αρχίσουν να κάνουν δημόσιες παρεμβάσεις από ΜΜΕ εκτός ΕΡΤ και δημοσιεύουν τις ερωτήσεις που κάνουν και ουδείς αρμόδιος απαντά, παρά τις ρητές δεσμεύσεις της ΕΡΤ προς τούτο;
Αυτό το «μαύρο» στα ΣΚΕ, την αποπομπή των εθελοντών Πολιτών και των Φορέων, που νοιάστηκαν την ΕΡΤ, δεν (θα) την αναφέρει κανείς:
- Ούτε η Κυβέρνηση, που νομοθέτησε τα ΣΚΕ, διά της Βουλής
- Ούτε η Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας, που τόσο ευγενική υπήρξε μαζί μας
- Ούτε η Δικαιοσύνη, που δεν μπορεί να νοιαστεί για πολύ σοβαρότερα θέματα
- Ούτε η (διορισμένη από την κυβέρνηση) διοίκηση, που τα έπαυσε διά της μη ενεργοποίησης της νέας «Σειράς»
- Ούτε η ΠΟΣΠΕΡΤ, που ακόμα αναρωτιέμαι αν και τι ρόλο έπαιξε στη διακοπή λειτουργίας τους
- Ούτε οι εργαζόμενοι στην ΕΡΤ, πολλοί των οποίων ουδέποτε άκουσαν γι' αυτά, παρά από εμάς τους ίδιους, τελείως τυχαία
Όλα αυτά, ενώ είμαστε σε προεκλογική περίοδο και θα περίμενε, κανείς, η Κυβέρνηση να υπερασπίζεται τις επιλογές της και η Αντιπολίτευση να την ελέγχει και να εκδηλώνει τις δικές της προθέσεις…
Αναρωτιέμαι:
- Ποιος θα θέσει εκ νέου σε λειτουργία τα Συμβούλια Κοινωνικού Ελέγχου της ΕΡΤ, τιμώντας το θεσμό και τερματίζοντας την παρανομία της παύσης τους;
- Ποιος θα θεσμοθετήσει το διορισμό της διοίκησης της ΕΡΤ με ευρεία κοινοβουλευτική αποδοχή, π.χ. από αυξημένη πλειοψηφία της Διάσκεψης των Προέδρων της Βουλής, όπως γίνεται με το ΕΣΡ;
Ιδού πεδίο δόξης λαμπρό, πολιτευτές μου! Στο μεταξύ, τα ΣΚΕ θα τα κλάψουμε στις 30 Ιουνίου μόνο τα πρώην μέλη του…
Το παρόν άρθρο πρωτοδημοσιεύτηκε στις 14/6/2019 στο ιστολόγιο «Επί Παντός» με τίτλο «Οι επέτειοι της ΕΡΤ».
.jpg)
Posts
